“Dự án khu du lịch sinh thái Rú Lịnh” tại huyện Vĩnh Linh do Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Du lịch Sông Hiền làm chủ đầu tư được UBND tỉnh Quảng Trị cấp chủ trương đầu tư năm 2016. Dự án sử dụng rừng đặc dụng Rú Lịnh làm du lịch.
Thế nhưng, dù mới cấp chủ trương đầu tư, chưa lập dự án chi tiết, bản vẽ thiết kế, giấy phép xây dựng, chưa có báo cáo đánh giá tác động môi trường… công ty đã ngang nhiên đưa phương tiện san ủi đất, mở đường, chặt cây xâm hại nghiêm trọng rừng đặc dụng.
Công ty Sông Hiền tự ý chặn dòng nguồn nước hồ chứa Rú Lịnh ảnh hưởng nguồn nước tưới sản xuất nông nghiệp 2 xã Vĩnh Hòa và Hiền Thành.
Những ngày đầu tháng 3, người dân 2 xã Vĩnh Hòa và Hiền Thành, huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị bức xúc khi gần 4ha cây hoa màu, ngô sắn, lạc… mới trồng đã bị Công ty Thương mại Dịch vụ Du lịch Sông Hiền (gọi tắt Công ty Sông Hiền) ngang nhiên đưa phương tiện vào cày ủi, phá nát.
Người dân đề nghị Công ty tạm lùi thời gian thi công cho bà con thu hoạch xong vụ mùa nhưng không được chấp thuận. Bà Nguyễn Thị Vương, ở thôn Hòa Bình, xã Vĩnh Hòa, huyện Vĩnh Linh cho biết, gia đình có 2 sào đất hoa màu tại vùng đệm rừng đặc dụng Rú Lịnh. Năm 2017, chính quyền thu hồi giao cho Công ty Sông Hiền nhưng 2 năm sau gia đình mới nhận được tiền đền bù.
Đã vậy, dự án không được triển khai, cỏ dại mọc um tùm. Bà con thấy đất bỏ hoang lãng phí tranh thủ trồng ngô, sắn chưa kịp thu hoạch đã bị công ty san ủi.
Bà Nguyễn Thị Vương bức xúc: Nếu họ lùi thời gian lại thì mình thu hoạch được ngô nhưng giờ ngô mới trổ bông, chưa thu hoạch được đã phá bỏ. Xã có xin công ty cho lùi lại 1 tháng để dân thu hoạch nhưng công ty không cho, buộc phải phá về cho bò ăn”.
Dù chưa đươc phép, chủ dự án du lịch tự ý đào ủi đất, chặt cây, mở đường băng qua rừng đặc dụng Rú Lịnh.
Đất đai làm dự án cứ bỏ hoang từ năm này qua năm khác, người dân phản ánh lên chính quyền địa phương và cơ quan chức năng, Công an, Hạt Kiểm lâm huyện, chính quyền 2 xã Vĩnh Hòa và Hiền Thành, huyện Vĩnh Linh tiến hành kiểm tra, phát hiện thêm hàng loạt sai phạm trong quá trình triển khai dự án.
Tại hiện trường, rừng đặc dụng Rú Lịnh bị xâm hại nghiêm trọng. Công ty Du lịch Sông Hiền tự ý đưa người, phương tiện vào rừng chặt cây, đào ủi đất, mở hơn 2 km đường băng qua rừng tự nhiên. Cột mốc địa giới hành chính giữa 2 xã Vĩnh Hòa và Hiền Thành bị công ty đưa máy húc gãy đổ. Công ty còn tự ý ngăn đập, ảnh hưởng đến nguồn nước tưới cho sản xuất nông nghiệp 2 xã Vĩnh Hòa và Hiền Thành.
Ông Lê Phước Phong, Phó Chủ tịch UBND xã Vĩnh Hòa, huyện Vĩnh Linh khẳng định, thời điểm kiểm tra, phía công ty đã không trình được giấy tờ, thủ tục pháp lý nào.
“Công ty về làm không báo cáo với chính quyền địa phương, các hồ sơ thủ tục liên quan đến xây dựng các hạng mục không có. Công ty tự ý mở đường cắt ngang vào Rú Lịnh không có báo cáo xin phép, đối chiếu với hợp đồng là vi phạm. Các vi phạm của công ty đã được UBND huyện, Công an, Kiểm lâm huyện lập biên bản. Do vượt quá thẩm quyền của UBND xã, vì vậy nên xã báo cáo lên huyện và tỉnh”, ông Phong nói.
Ông Đoàn Văn Phi, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Vĩnh Linh khẳng định, Công ty Sông Hiền đã xâm hại nghiêm trọng vào rừng đặc dụng Rú Lịnh và có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Sau khi sự việc xảy ra, đơn vị đã phối hợp với Công an huyện và UBND 2 xã Vĩnh Hòa và Hiền Thành đã lập biên bản hiện trường, mời đại diện công ty làm việc. Phía công ty cũng đã thừa nhận hành vi sai trái của mình và ký vào biên bản.
Theo ông Đoàn Văn Phi, để xảy ra việc này còn có trách nhiệm của chủ rừng là chính quyền 2 xã Vĩnh Hòa và Hiền Thành: "Việc đầu tiên là công ty không chấp hành các qui định pháp luật hiện hành. Hiện nay, công an đang thụ lý hồ sơ. Trách nhiệm đầu tiên, các xã là đơn vị chủ rừng cho công ty thuê thì việc giám sát, phát hiện chưa kịp thời. Chỉ khi vi phạm vào rừng mới bung ra chuyện này. Thực ra, công ty cũng đã làm khá lâu, cũng đã ủi đất, san mặt bằng và làm nhiều thứ ở trong đó”.
Gần 4 héc ta diện tích thuộc vùng đệm Rú Lịnh được Công ty du lịch Sông Hiền cày ủi trồng cây dược liệu.
Diện tích đất người dân đang tạm sản xuất bị công ty san ủi, phá hại.
Rú Lịnh thuộc địa bàn 2 xã Vĩnh Hòa, Hiền Thành, huyện Vĩnh Linh được phân loại là rừng đặc dụng, có thảm thực vật phong phú, đa dạng, nhiều loại động vật quý hiếm. Năm 2016, Công ty Sông Hiền được UBND tỉnh Quảng Trị cấp chủ trương đầu tư “Dự án Khu du lịch sinh thái Rú Lịnh”. Qui mô dự án 200 héc ta, thời gian thuê đất 50 năm.
Để triển khai dự án, 123 hộ dân của 2 xã Vĩnh Hòa và Hiền Thành có đất sản xuất ở vùng đệm bị thu hồi. Thế nhưng, hơn 4 năm qua, công ty không triển khai dự án, còn nợ tiền thuê rừng của 2 xã này hơn 150 triệu đồng.
Ông Phan Ngọc Tư, Bí thư Huyện ủy Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị cho biết, dự án triển khai chậm tiến độ, gây bức xúc trong nhân dân. UBND tỉnh đã nhiều lần gia hạn và ra tối hậu thư nếu không sẽ thu hồi. Do sức ép tiến độ, sợ bị thu hồi nên phía công ty đã làm ẩu dẫn đến sai phạm.
“Trong tháng vừa rồi đơn vị đưa máy móc về nhưng cũng chỉ làm để kịp khỏi hết hạn. Cam kết rừng không được xâm phạm nhưng họ lấn làm đường vành đai bao quanh, bắt đầu múc đất và chặt cây. Vừa rồi, công an có báo cáo đơn vị này làm không đúng qui trình. Tôi đang chỉ đạo tạm dừng và rà soát lại để báo cáo với tỉnh”, ông Tư cho biết.
Dư luận nhân dân tỉnh Quảng Trị đang bức xúc đơn vị làm dự án du lịch ngang nhiên xâm hại rừng đặc dụng Rú Lịnh huyện Vĩnh Linh. Cơ quan chức năng tỉnh Quảng Trị đang thụ lý hồ sơ điều tra xử lý vụ việc. Chúng tôi sẽ tiếp tục phản ánh sự việc này./.