Nam Định:Đối thoại để giải quyết khiếu nại

Nhiều diện tích đất trồng lúa bị thu hồi phục vụ cho các dự án Ảnh: TL

Theo đó, từ năm 2004, tỉnh Nam Định thực hiện thu hồi một lượng lớn đất nông nghiệp, đất thổ cư của người dân xã Lộc An để thực hiện một số dự án như: xây khu tái định cư Trầm Cá; làm đường vành đai, xây dựng khu sinh thái; xây dựng Trung tâm công nghệ thông tin, Trung tâm huấn luyện chó nghiệp vụ, Trung tâm đào tạo, sát hạch lái xe và một số dự án thu hồi đất khác để cho các doanh nghiệp thuê. Tuy nhiên, theo phản ánh của người dân, quá trình triển khai các dự án này, nhất là việc thu hồi, đền bù, hỗ trợ thu hồi đất đã không đúng quy định, nhiều việc mờ ám, không minh bạch.

Bà Hoàng Thị Thu- một người dân ở xã Lộc An cho biết, tháng 4-2005 gia đình bà bị thu hồi 2100m2 trong tổng số 2600m2 đất nông nghiệp của gia đình nhưng chỉ được được chi trả mức giá đền bù của năm 1998 là 19.000 đồng/m2. Cũng theo phản ánh của bà Thu, gia đình bà có 573m2 đất thổ cư, 815 m2 ao sử dụng từ năm 1993, có đóng thuế đầy đủ. Năm 2004, thực hiện dự án nâng cấp cơ sở hạ tầng do Ngân hàng Thế giới tài trợ, thành phố đã tiến hành thu hồi toàn bộ diện tích này. Quá trình thu hồi, ban đầu chính quyền TP. Nam Định cho rằng diện tích ao này là đất công nên không thực hiện đền bù. Tuy nhiên sau đó, thành phố đã có quyết định "sửa sai”, công nhận quyền sử dụng của bà. Nhưng đến nay, việc đền bù vẫn chưa được thực hiện do nhiều vướng mắc. Điều đáng nói là, theo bà Thu và nhiều người tham gia đối thoại khác, quá trình bị thu hồi đất họ không hề nhận được các quyết định thu hồi đất cũng như phương án đền bù. Trong buổi đối thoại, lãnh đạo TP. Nam Định đã đưa ra Bản cam kết về việc đã được thông báo quyết định thu hồi đất và quyết định phê duyệt phương án đền bù của UBND tỉnh Nam Định (Dự án tái định cư Trầm Cá) có chữ ký của chồng bà Thu là ông Trần Nho Bộ. Nhưng theo bà Thu và nhiều người khác, đây hoàn toàn là những chữ ký giả mạo. Bà Thu và nhiều hộ khác mong muốn được áp dụng chi trả đền bù diện tích đất nông nghiệp theo mức giá đền bù tại thời điểm năm 2005, theo tinh thần của Luật Đất đai năm 2003. Bà Thu cũng kiến nghị được nhận lại số diện tích ao, thổ cư đã bị thu hồi nhưng đến nay vẫn đang bị bỏ hoang để làm ăn sinh sống.

Được mời đại diện cho một số người dân, luật sư Trần Vũ Hải cho rằng việc giao quyết định thu hồi đất và phương án đền bù cho từng hộ dân bị thu hồi đất là yêu cầu bắt buộc, nhằm để người dân nếu thấy thắc mắc có quyền khiếu nại theo quy định tại Nghị định 22 của Chính phủ. Ông Hải yêu cầu đại diện các sở ngành của tỉnh, UBND TP. Nam Định trả lời việc có hay không việc tống đạt quyết định thu hồi đất, phương án đền bù tới từng hộ dân? Ông Đinh Lê Hoàn-Phó giám đốc Sở Tài chính khẳng định: "Tại thời điểm đó Luật không quy định phải có quyết định riêng cho từng hộ mà chỉ cần có một quyết định chung cho các hộ có đất bị thu hồi”. Sau khi đưa ra kết luận của Thanh tra Chính phủ, trong đó có nội dung khoảng 80% diện tích đất được giao cho các dự án của tỉnh Nam Định thời gian qua không đúng quy hoạch, Luật sư Hải đặt vấn đề đất tỉnh giao cho các dự án trên có đúng quy hoạch hay không, cụ thể nằm trong số 80% sai hay 20% đúng quy hoạch? Trả lời câu hỏi này, Phó giám đốc Sở TN-MT tỉnh khẳng định: "Cả 6 dự án giao đất trên đều được thu hồi theo đúng quy định của pháp luật và đều theo đúng quy hoạch”.

Tại buổi đối thoại, sau khi nêu lên sự thiệt thòi vì bị thu hồi đất, người dân phản ánh rất nhiều diện tích đất nông nghiệp đã được thu hồi, đến nay, sau 8 năm vẫn bị bỏ hoang; có cả việc một số cán bộ lợi dụng các dự án để tư lợi, điển hình là việc "mọc” thêm ra 50 hộ dân trong tiểu dự án để nhận hỗ trợ đền bù. Hoặc như phản ánh của ông Nguyễn Hoàng Khuê, đội 2 thôn Giao Hòa, dự án xây dựng khu trung tâm công nghệ thông tin thuộc Sở KH-CN đang có tình trạng đất thu hồi phục vụ dự án được phân lô bán xây nhà riêng. Chủ tịch Nguyễn Văn Tuấn cho biết: Đã giao Thanh tra tỉnh, chính quyền TP. Nam Định đi thị sát, báo cáo tình hình. "Nếu đúng, với tư cách Chủ tịch UBND tỉnh tôi sẽ chỉ đạo cho dừng ngay và xử lý nghiêm”.

Từ buổi đối thoại, Chủ tịch Nguyễn Văn Tuấn đã kết luận để giải quyết dứt điểm khiếu nại của dân liên quan đến dự án thu hồi đất phục vụ làm đường S2, tỉnh tiếp thu ý kiến của người dân đề nghị được cấp đất tái định cư; giao UBND TP. Nam Định, các sở liên quan xem xét giải quyết theo cơ chế tái định cư, có vận dụng trong khuôn khổ pháp luật, cơ chế, chính sách. Về diện tích đất vượt lập bị thu hồi, ông Tuấn giao cho Sở Tài chính, Sở TN-MT cùng TP. Nam Định xem xét, tính toán theo đúng cơ chế chính sách tại thời điểm phát sinh dự án. Đồng ý rà soát lại tính pháp lý của chỉ giới 17-22m đường Văn Cao làm căn cứ hỗ trợ, đền bù. Về thủ tục, cơ chế chính sách, thời hiệu giải quyết khiếu nại của các dự án có liên quan, theo ông Tuấn sẽ được tổ công tác của Thanh tra Chính phủ tiếp tục rà soát, kết luận. UBND tỉnh, các sở ngành, thành phố sẽ tiếp thu, thực hiện kết luận. Riêng về giá đền bù thu hồi đất tại các dự án thu hồi đất năm 2004, UBND tỉnh đã có quyết định, nay không xem xét lại.