Năm 2015: Nới lỏng trần lãi suất huy động

- Thưa bà, có nhiều ý kiến cho rằng tăng trưởng tín dụng của ngành ngân hàng không đạt mục tiêu đề ra?

Tính đến ngày 19/12/2014, tổng phương tiện thanh toán tăng 15,65%. Về huy động vốn tăng 15,15%, trong đó huy động vốn bằng VND tăng 16,31%. Tăng trưởng tín dụng năm 2014 dự kiến đạt chỉ tiêu định hướng 12 - 14% đề ra từ đầu năm; trong đó, đến ngày 19/12, tín dụng tăng 11,8% so với cuối năm 2013.

Mặt bằng lãi suất hiện giảm 1,5 - 2%/năm so với cuối năm 2013, tiếp tục hỗ trợ sản xuất - kinh doanh nhưng vẫn đảm bảo kiểm soát được lạm phát, hỗ trợ ổn định tỷ giá và thị trường ngoại hối. Mặt bằng lãi suất huy động giảm 1,5 - 2%/năm, lãi suất cho vay giảm khoảng 2%/năm. Theo đó, lãi suất của các khoản vay cũ được các tổ chức tín dụng (TCTD) tích cực điều chỉnh giảm; dư nợ cho vay bằng VND có lãi suất trên 15%/năm chiếm khoảng 3,9% tổng dư nợ cho vay VND, giảm so với tỷ trọng 6,3%; dư nợ có lãi suất trên 13%/năm chiếm 10,65%, giảm so với tỷ trọng 19,72%.

Đặc biệt, đường cong lãi suất hình thành rõ nét, qua đó tạo điều kiện cho các TCTD huy động được nguồn vốn kỳ hạn dài và ổn định hơn, giảm chênh lệch kỳ hạn giữa tài sản có và tài sản nợ và giúp cho việc phân bổ vốn hiệu quả trong nền kinh tế, hỗ trợ DN trong sản xuất kinh doanh…

- Vậy còn các thị trường tỉ giá, ngoại hối và vàng sẽ bình ổn ra sao, thưa bà?

Ngay từ đầu năm bám sát các mục tiêu của Chính phủ, NHNN đưa ra các giải pháp, đó là thực hiện đồng bộ các giải pháp ổn định tỷ giá, thị trường ngoại hối và vàng; triển khai các giải pháp tín dụng linh hoạt gắn kết với các chính sách tín dụng ngành, lĩnh vực để hỗ trợ các TCTD mở rộng tín dụng có hiệu quả đi đôi với an toàn, chất lượng tín dụng.

Thị trường vàng năm 2014 có diễn biến ổn định, NHNN không phải tổ chức đấu thầu bán vàng miếng, góp phần hạn chế việc sử dụng ngoại tệ của Quỹ Bình ổn tỷ giá và giá vàng để nhập khẩu vàng trên thị trường quốc tế. Diễn biến ổn định của thị trường vàng đã góp phần duy trì sự ổn định của tỷ giá, thị trường ngoại hối, tăng dự trữ ngoại nhà nước và ổn định kinh tế vĩ mô.

Quá trình cơ cấu lại hệ thống các TCTD tiếp tục được thực hiện theo đúng Đề án đã được phê duyệt, trên cơ sở chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ, an toàn hệ thống TCTD và khả năng chi trả của các TCTD được đảm bảo. Các giải pháp xử lý nợ xấu đã được ngành Ngân hàng triển khai quyết liệt, nợ xấu tiếp tục được xử lý.

Chính sách tiền tệ đã có sự phối hợp chặt chẽ với các chính sách kinh tế vĩ mô khác, đặc biệt là phối hợp với chính sách tài khóa, đảm bảo mục tiêu kiểm soát lạm phát, tăng tính ổn định kinh tế vĩ mô và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế hợp lý.

- Bà có nói đến chính sách tiền tệ đã được tổ chức hợp lý nhưng nợ xấu vẫn là những “điểm nghẽn” không dễ khắc phục?

Kế hoạch năm nay, NHNN giao cho VAMC mua nợ 80.000 tỷ đồng đến 120.000 - 125.000 tỷ đồng. Việc xử lý nợ xấu là nhiệm vụ khó khăn, là công việc của cả nền kinh tế, các cấp, các ngành mà VAMC, theo tôi chỉ là một công cụ.

Đến thời điểm này, VAMC đã xử lý nợ xấu trong năm 2014 được khoảng hơn 4.000 tỷ đồng, bao gồm xử lý tài sản đảm bảo, bán nợ… Ngoài ra, VAMC còn tham gia hỗ trợ đắc lực các TCTD giải quyết nợ xấu như thực hiện cơ cấu nhiều khoản nợ cho khách hàng thông qua việc điều chỉnh lãi suất về mức thấp hơn.

Chúng ta cần nhìn nhận thực tiễn nợ xấu là quá trình tích tụ do nhiều nguyên nhân, nên cách thức xử lý cần được triển khai đồng thời trên nhiều giải pháp, chứ không có một công cụ nào giải quyết triệt để. Thời gian qua, NHNN đã triển khai nhiều giải pháp trong phạm vi hệ thống như tăng cường trích lập dự phòng rủi ro để xử lý nợ xấu… Trong quá trình cấp tín dụng mới, các TCTD và NHNN rất thận trong kiểm soát để hạn chế nợ xấu mới phát sinh.

- Định hướng quản lý của NHNN trong năm 2015 sẽ nhấn mạnh vào trần lãi suất, thưa bà?

Tôi khẳng định, trần lãi suất đã được dỡ bỏ đối với kỳ hạn trên 6 tháng và hiện nay, mức trần chỉ áp dụng với kỳ hạn dưới 6 tháng. Diến biến trên thị trường cho thấy, nhiều TCTD đã hạ lãi suất thấp hơn trần quy định. Như vậy, trần lãi suất đóng vai trò là “barie” để từ đó các ngân hàng có lợi thế huy động với lãi suất thấp, còn những ngân hàng quy mô nhỏ hơn huy động ở mức sát trần. Trần lãi suất vẫn đảm bảo linh hoạt cho quy định lãi suất theo quan hệ cung cầu vốn trên thị trường và NHNN tiếp tục theo dõi sát, cân nhắc các yếu tố ổn định vĩ mô, an toàn hoạt động ngân hàng và khả năng kiểm soát mọi vấn đề để khi có điều kiện sẽ bỏ trần huy động.

Về điều hành công cụ lãi suất, NHNN phụ thuộc nhiều vào kinh tế vĩ mô, đặc biệt là lạm phát. Dự báo chung năm 2015, lạm phát khoảng 2%, thậm chí có dự báo thấp hơn. Nhưng nhìn vào số liệu lạm phát bình quân của 11 tháng năm ngoái trên 4%, còn nhìn về tương lai mục tiêu Chính phủ đặt ra là 5%. Như vậy, NHNN điều hành bám sát mức lạm phát trung bình nên điều hành chính sách tiền tệ theo mục tiêu 5% về cơ bản sẽ ổn định như hiện nay. NHNN sẽ bám sát diễn biến từng tháng, từng quý để có những điều hành chính sách phù hợp và về tăng trưởng tín dụng năm 2015, NHNN dự tính trong khoảng 13 - 15%...

- Xin cảm ơn bà!