Lúng túng xử phạt vi phạm xây dựng

Việc quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn TP.HCM đang rối khi luật “đá” nhau. Ảnh: Đình Sơn

Đó là những thông tin được đưa ra tại hội nghị chuyên đề về công tác quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn TP.HCM do Sở Xây dựng TP.HCM tổ chức ngày 28.11.

Đụng đâu vướng đó

Theo một lãnh đạo UBND H.Bình Chánh (TP.HCM), năm 2016 trên địa bàn huyện này phát hiện trên 800 trường hợp vi phạm xây dựng. Tháng 3.2017, H.Bình Chánh đã ký liên tịch với Sở Xây dựng về xử lý điểm nóng vi phạm xây dựng. Sau hơn 1 năm thực hiện đã giảm được 60%, khoảng 500 trường hợp.

Bình Chánh được xem là điểm nóng về vi phạm xây dựng. Không những vậy, tình trạng người dân tự phân chia đất nông nghiệp xây dựng nhà “ba chung” diễn ra rất phổ biến khiến công tác kiểm tra, xử phạt vô cùng gian nan.

“Bình Chánh có 39 điểm dân cư nông thôn, nhưng đến nay mới được duyệt quy hoạch 3 điểm, còn 36 điểm đang trình. Tại đây quy hoạch rất khó khăn vì diện tích nông nghiệp quá lớn, tới 16.000 ha.

Nhà dân có trong 3 điểm quy hoạch dân cư nông thôn thì huyện vẫn cấp phép xây dựng bình thường. Đối với những điểm còn lại đang rất lúng túng”, vị này cho biết.

Tại H.Cần Giờ, đến nay chỉ mới có quy hoạch 1/2.000, chưa có quy hoạch 1/500. Chính quyền đã cấp phép xây dựng cho người dân theo quy hoạch 1/2.000. Tuy nhiên, mới đây Thanh tra Bộ Xây dựng vào làm việc và kết luận việc cấp phép xây dựng của huyện là chưa phù hợp, yêu cầu có quy hoạch chi tiết 1/500 mới được cấp phép xây dựng.

Thế nên, ngay cả người dân có đất nông nghiệp nuôi trồng thủy sản muốn cất chòi để canh ao đầm cũng không được phép. Điều này đã khiến người dân phản ứng dữ dội.

Ông Nguyễn Gia Thái Bình, Phó chủ tịch UBND Q.Bình Tân, cho biết quy định tại Nghị định 139 của Chính phủ lập biên bản vi phạm hành chính và yêu cầu tổ chức, cá nhân vi phạm dừng thi công xây dựng công trình.

Trong thời hạn 60 ngày kể từ ngày lập biên bản vi phạm hành chính, tổ chức, cá nhân vi phạm phải làm thủ tục đề nghị cơ quan có thẩm quyền điều chỉnh hoặc cấp giấy phép xây dựng.

Hết thời hạn này không xuất trình được giấy phép xây dựng điều chỉnh sẽ bị buộc tháo dỡ công trình, phần xây dựng vi phạm…

Tuy nhiên, luật lại không quy định biện pháp chế tài nếu tổ chức cá nhân không chấp hành việc dừng thi công xây dựng công trình. “Công trình vi phạm sớm hay muộn đều phải bị cưỡng chế nên không nhất thiết phải cho người vi phạm thời hạn 60 ngày để làm thủ tục đề nghị cơ quan có thẩm quyền điều chỉnh hoặc cấp phép xây dựng.

Đồng thời người vi phạm có thể có hành vi tiếp tục thi công công trình. Do đó cần sửa quy định này”, ông Bình kiến nghị.

Ngoài ra, hiện nay tình trạng phát sinh xây dựng sai phép, không phép là những nhà có biệt thự hoặc nguồn gốc biệt thự bởi theo quy định thì biệt thự không được xây dựng, tách thửa.

“Hiện nay cứ là biệt thự là không được cấp phép mới mà chỉ cho sửa chữa theo hiện trạng. Dân chết cứng, than trời”, lãnh đạo UBND Q.Phú Nhuận cho hay.

Luật không theo kịp diễn biến thị trường

Ông Tống Đức Tiến, Trưởng phòng Cấp phép Sở Xây dựng, cho rằng hiện nay đang có độ vênh giữa nghị định cấp phép xây dựng và quy hoạch phân khu đã được phê duyệt. Đơn cử theo quy định của pháp luật về cấp phép xây dựng có nhiều tuyến đường được xây 10 tầng, nhưng trong quy hoạch phân khu chỉ cho 8 tầng.

Ông Hoàng Hải, Cục trưởng Cục Công tác phía nam - Bộ Xây dựng, cho rằng pháp luật hiện nay quy định không hết, không bao trùm bao quát hết các hoạt động xây dựng. Rất nhiều tỉnh thành khác cũng đề cập đến vấn đề cưỡng chế gặp khó khăn khi không đủ con người, nguồn lực.

Không những vậy, các chế tài xử lý sai phạm xây dựng là cắt điện, nước... nay không có cũng đã gây khó khăn trong xử lý vi phạm xây dựng.

Ông Trần Trọng Tuấn, Giám đốc Sở Xây dựng, thừa nhận: Xây dựng sai phép, không phép có kéo giảm nhưng vẫn còn nhiều bất cập. Biên chế thanh tra hiện nay của TP hơn 1.000 thanh tra viên và nhân viên xây dựng, nhưng vẫn mỏng vì TP địa bàn rộng và xây dựng phức tạp.

“Tại Q.Thủ Đức, đối với những công trình xin xây dựng nhà riêng lẻ nhưng hô biến thành chung cư mini, địa phương phải xử lý nghiêm. Hiện nay trong quá trình chưa sửa nghị định phải đối chiếu với quy hoạch phân khu để cấp phép và quản lý quy hoạch.

Quy hoạch điểm dân cư nông thôn là cơ sở để cấp phép xây dựng, các địa phương khẩn trương lập và phê duyệt đồ án quy hoạch điểm dân cư nông thôn. Những địa phương chờ phê duyệt thì Sở Xây dựng sẽ làm việc với Sở Quy hoạch - Kiến trúc đẩy nhanh tiến độ phê duyệt nhằm có cơ sở cấp phép và quản lý xây dựng cho người dân”, ông Tuấn phát biểu.