Lúng túng xử lý nợ thuế

Để tháo gỡ khó khăn cho cộng đồng doanh nghiệp (DN), Bộ Tài chính đang hoàn thiện dự thảo Thông tư hướng dẫn xóa nợ tiền thuế, tiền phạt không có khả năng thu hồi phát sinh trước ngày 1-7-2007. Đây có thể xem là chủ trương tái cơ cấu nợ thuế nhưng lại không hoàn toàn nhận được sự đồng thuận như chủ trương tái cơ cấu nợ của ngân hàng.

Thua lỗ nhiều, nợ thuế tăng

Trước tình hình trên, bên cạnh giải pháp miễn, giảm, giãn, hoãn thuế cho DN đang thực hiện từ 2 năm nay theo nghị quyết của Quốc hội, Bộ Tài chính đang đề xuất chủ trương xóa nợ tiền thuế, tiền phạt không có khả năng thu hồi phát sinh trước ngày 1-7-2007 cho các đối tượng là hộ gia đình, cá nhân gặp khó khăn, không thanh toán được tiền nợ thuế và đã ngừng kinh doanh. Các DN nhà nước đã có quyết định giải thể, cổ phần hóa, chuyển đổi sở hữu cũng ở trong diện được áp dụng. Dự kiến sẽ có khoảng 500.000 hộ gia đình, cá nhân và gần 1.400 DN nhà nước được xóa nợ theo chủ trương này. Bên cạnh đó, Bộ Tài chính cũng đề xuất xem xét khoanh nợ đối với các khoản thuế chậm nộp phát sinh trước ngày 1-7-2007 nếu DN cam kết trả toàn bộ nợ gốc.

Nhiều DN cho rằng đây là chủ trương hợp lý, thể hiện sự chia sẻ của ngành thuế, giúp DN giảm bớt gánh nặng tài chính trong bối cảnh kinh doanh khó khăn, vòng quay vốn chậm và cũng là cách nuôi dưỡng nguồn thu…

Nên thu hẹp đối tượng

Tuy nhiên, không ít chuyên gia kinh tế lại tỏ ra nghi ngại trước hiệu quả của chính sách này.

TS Nguyễn Đình Cung, quyền Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Quản lý kinh tế trung ương, cho biết ông không tán đồng quan điểm xóa nợ thuế vì giải pháp này luôn có kẽ hở và tạo tiền lệ xấu.

“Các DN kêu lỗ để xin miễn, giảm, hoãn thuế đều là DN lớn và đa số là DN nhà nước như dầu khí, than, ô tô, bất động sản. Khó khăn là tình hình chung nhưng chỉ có “đại gia” kêu lỗ xin giảm thuế, DN “thấp cổ bé họng” không dám kêu ca. Nếu vì một số DN kêu mà xóa nợ thuế sẽ không giải quyết được tình hình”- ông Nguyễn Đình Cung lo ngại.

Một lý do khác để nhiều ý kiến không ủng hộ quan điểm này là về nguyên tắc, DN có nguồn thu, có lợi nhuận mới phát sinh nghĩa vụ thuế. Nợ đọng thuế phát sinh từ trước, lúc có tiền, DN chây ì không nộp thuế. Nay không có tiền thì phải bán tài sản đi để trả nợ thuế. “Cơ quan thuế cần phải xem xét vì sao DN không nộp thuế, nếu xóa nợ cho cả DN chây ì sẽ không bảo đảm nguyên tắc công bằng, thiệt cho hàng trăm DN nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật về thuế. Đối với các DN cổ phần hóa cũng thận trọng khi xem xét xóa nợ thuế vì về nguyên tắc, DN tồn tại liên tục không phân biệt nhiệm kỳ lãnh đạo hay trước và sau khi cổ phần hóa”- TS Nguyễn Đình Cung phân tích.