Lợi nhuận giảm kéo Vietinbank tụt lại phía sau

Theo BCTC quý 2/2018 công bố mới đây của Vietinbank, luỹ kế 6 tháng lợi nhuận trước thuế ngân hàng đạt 5.226 tỉ đồng, mới đạt 48% kế hoạch năm 2018. Trong khi đó BIDV và Vietcombank đều đã đạt quá nửa kế hoạch năm, lần lượt là 54,1% và 55,2%.

Lợi nhuận giảm sút

BCTC quý 2/2018 Vietinbank cho thấy, các hoạt động kinh doanh của ngân hàng diễn ra không thật suôn sẻ, với sự tăng trưởng ở một số lĩnh vực nhưng lại giảm sút của hoạt động thu lợi chính.

Cụ thể, trong quý 1 số hoạt động ghi nhận tăng trưởng tốt là lãi thuần từ hoạt động dịch vụ quý 2 đạt 606 tỉ đồng, tăng 53% so với cùng kỳ. Luỹ kế 6 tháng đạt 1.199 tỉ đồng, tăng 32% so với năm trước.

Hoạt động kinh doanh ngoại hối ghi nhận lãi thuần 123 tỉ đồng, tăng 44% so với cùng kỳ quý trước; luỹ kế 6 tháng đạt 357 tỉ đồng, tăng nhẹ 4 tỉ đồng so với năm trước.

Lãi thuần từ hoạt động khác tăng mạnh, gấp 3 lần cùng kỳ, đạt 428 tỉ đồng; luỹ kế 6 tháng đạt 784 tỉ đồng, giảm nhẹ so với năm ngoái.

Tuy nhiên, trong quý 2 ngân hàng này lại ghi nhận sự sụt giảm, đi xuống trong hoạt động kinh doanh chính là thu nhập lãi thuần. Thu nhập lãi thuần quý 2 giảm 1,5% so với cùng kỳ, còn 7.206 tỉ đồng; luỹ kế 6 tháng thu nhập lãi thuần đạt 14.440 tỉ đồng, tăng 7% so với cùng kỳ năm trước.

Cùng với việc giảm sút của hoạt động kinh doanh chính, hoạt động mua bán chứng khoán kinh doanh quý 2 cũng ghi nhận lỗ gần 26 tỉ đồng, trong khi cùng kỳ ghi nhận lãi 64,8 tỉ đồng; lãi thuần từ hoạt động mua bán chứng khoán đầu tư cũng ghi nhận giảm 42% so với cùng kỳ, còn 50,7 tỉ đồng.

Thu nhập từ góp vốn mua cổ phần cũng ghi nhận giảm mạnh trong quý 2, chỉ còn khoảng 111 tỉ đồng, giảm 4,7 lần so với cùng kỳ năm trước.

Với kết quả kinh doanh trên, tổng lợi nhuận trước thuế quý 2 của ngân hàng đã giảm 1,4% so với cùng kỳ còn 2.237 tỉ đồng; luỹ kế 6 tháng đạt 5.265 tỉ đồng, tăng 9,3% so với cùng kỳ năm trước.

Như vậy, kết thúc 6 tháng Vietinbank mới thực hiện được trên 40% kế hoạch năm 2018 (lợi nhuận 10.800 tỉ đồng) và làm cho ngân hàng thụt lùi so với 2 ông lớn ngang hàng là BIDV và Vietcombank đều báo lãi lớn, đạt trên 50% kế hoạch năm.

Trích lập dự phòng thiếu?

Tại thời điểm ngày 30/06/2018, tổng tài sản của ngân hàng đạt 1,14 triệu tỉ đồng, tăng 4% so với hồi đầu năm.

Tiền gửi khách hàng và dư nợ cho vay lần lượt đạt 852.449 tỉ đồng và 867.566 tỷ đồng, tăng lần lượt 13% và 10% so với đầu năm.

Theo đó, đến hết quý 2, Vietinbank đã hoàn thành 74-77% kế hoạch huy động vốn và 91% kế hoạch tín dụng cả năm 2018.

Tuy có sự tăng trưởng “nóng” của huy động, cũng như tín dụng ngân hàng nửa đầu năm đã làm “loãng” rất nhiều tỷ lệ nợ xấu, nhưng nợ xấu vẫn tăng thêm 0,15%, từ mức 1,14% hồi đầu năm lên 1,29% cuối tháng 6.

Trong đó, đáng chú ý là nợ ở nhóm 4 giảm mạnh, nhưng nợ nhóm 5 (nợ có khả năng mất vốn) lại tăng cao.

Cụ thể, theo bảng phân tích chất lượng nợ, thì nợ nhóm 1, nhóm 2, nhóm 3 ngân hàng 6 tháng đều tăng lần lượt, 9%, 5%, 58%. Có nhóm nợ duy nhất giảm là nhóm 4 giảm 2,6 lần, từ mức 2.550 tỉ đồng, xuống còn 949 tỉ đồng (giảm gần 1.600 tỉ đồng). Nhưng ngược lại, nợ nhóm 5 lại tăng mạnh 59%, tương đương con số tuyệt đối tăng thêm là 3.085 tỉ đồng, lên mức 8.302 tỉ đồng.

Rất có thể nợ nhóm 4 của đầu năm 2018 đã không được giải quyết và chuyển về nhóm 5 năm vào cuối tháng 6, cùng với đó phát sinh thêm 1.400 tỷ nợ xấu nhóm 5 mới.

Tuy nợ xấu nhóm 5 tăng mạnh nhưng dự phòng rủi ro tín dụng ngân hàng quý 2 và 6 tháng ghi nhận những con số rất “khiêm tốn”. Quý 2 giảm 6% so với cùng kỳ năm trước, còn 2.600 tỉ đồng; luỹ kế 6 tháng cũng chỉ tăng nhẹ lên mức 2%, lên mức 4.952 tỉ đồng.

Nếu chiểu theo quy định của Ngân hàng Nhà nước là trích lập dự phòng tín dụng: nợ nhóm 2 là 5%, nhóm 3 là 20%, nhóm 4 là 50% và nhóm 5 là 100% thì Vietinbank cần trích lập 9.362 tỉ đồng, thay vì 4.952 tỉ đồng như hiện nay. Và như vậy lợi nhuận trước thuế ngân hàng 6 tháng rất có thể chỉ còn chưa đầy 1.000 tỉ đồng nếu như ngân hàng trích lập dự phòng đầy đủ theo quy định.