Rớt mạnh
Hầu như toàn bộ các ngân hàng trong ngày
1.10 đều tiến hành điều chỉnh giảm lãi suất đối với tiền gửi kỳ hạn
dưới một tháng xuống mức trần tối đa 6%/năm như quy định trong thông tư
30, có hiệu lực từ ngày 1.10 của NHNN. Hàng loạt NHTM theo đó rút bỏ các
kỳ hạn huy động ngắn hạn theo ngày hay theo tuần (vốn từng được đưa lên
với lãi suất lên tới 14%/năm) và thay vào đó áp dụng biểu lãi suất cao
nhất chỉ còn 6%/năm cho hàng loạt các kỳ hạn huy động vốn dưới 1 tháng.
Động thái của NHNN được đưa ra trước
thực tế nhiều NHTM ồ ạt tung ra các chương trình huy động ngắn hạn với
lãi suất kịch trần như các kỳ hạn dài 1 tháng đến 12 tháng. Khiến mặt
bằng lãi suất huy động vốn trên thị trường diễn biến theo đường thẳng
ngang, chứa đựng nhiều bất bình thường, trái với quy luật tiền tệ và
tiềm ẩn nhiều rủi ro thanh khoản.
Với việc bị khống chế lãi suất huy động
vượt trần không quá 14%/năm, nhiều NHTMCP quy mô nhỏ như Western Bank,
SCB, ABBank hay VietABank từng phải tung ra các chương trình đẩy mạnh
huy động vốn với lãi suất ngắn hạn tuần, ngày lên sát trần quy định. Một
số NHTM thậm chí chỉ vừa tung ra sản phẩm huy động ngắn hạn với lãi
suất cao phải rút xuống ngay khi NHNN ban hành quy định. VietABank đến
sáng ngày 29.9 mới tung ra sản phẩm lãi suất ngày cao nhất 14%/năm, song
chỉ đến sáng ngày hôm sau (30.9), NHTM này phải thông báo ngừng huy
động và thay vào đó với mức lãi suất chỉ còn 6%.
Biểu lãi suất của SCB ngày 2.10 chỉ giữ
lại kỳ hạn không kỳ hạn với lãi suất lĩnh lãi hằng tháng là 4,2%/năm.
Western Bank thậm chí còn công bố áp dụng đồng loạt một mức lãi suất
kịch trần 6%/năm cho 6 kỳ hạn huy động từ 1 ngày đến 6 ngày. Ngay trong
ngày 1.10, ABBank cũng công bố biểu lãi suất huy động mới với mức 3% cho
không kỳ hạn và kịch trần 6%/năm cho các kỳ hạn 1, 2 đến 3 tuần.

Sức ép thanh khoản?
Với việc áp dụng mức lãi suất 6% cho các
kỳ hạn theo ngày theo tuần, một số tính toán cho thấy, khách hàng vẫn
có thể nhận được lãi suất tương đương 14%/năm theo dạng dồn gốc và lãi
từng ngày cộng lại. Mức sụt giảm từ 14% xuống còn 6% là khá lớn, song
việc tung ra các chương trình huy động vốn theo ngày vẫn được cho là
hình thức huy động vốn linh hoạt và phần nào giải quyết thanh khoản cho
các NH nhỏ. Thực tế, việc phải tung ra các kỳ hạn vốn huy động theo ngày
hay theo tuần với lãi suất lên đến 14% là biện pháp mà các NHTM nhỏ
khắc phục sự lép vế với các NHTM lớn khi việc thực hiện theo trần lãi
suất huy động 14% bị siết chặt. Dù tiền ẩn nhiều rủi ro thanh khoản,
song các NHTM vẫn buộc phải thực hiện nhằm giữ chân khách hàng trước sức
hấp dẫn từ các NH lớn và nguy cơ vốn chảy sang các NH mạnh hơn.
Kể từ khi thực hiện nghiêm trần lãi suất
huy động 14%, nhiều NHTM nhỏ than thở tình trạng bị rút vốn.
NamVietBank cho biết bị rút khoảng 537 tỉ đồng tính đến ngày 17.9,
DaiABank cũng than số tiền huy động tính đến ngày 12.9 bị giảm khoảng
0,2% so với ngày 9.9 và VietABank cũng kêu mỗi ngày bị mất vốn khoảng
50-60 tỉ đồng.
Trong bối cảnh như vậy, việc các NH nhỏ ồ ạt đẩy mạnh huy động vốn ở các kỳ hạn ngắn bằng lãi suất khủng nhằm bù đắp sự thiếu hụt và giải bài toán thanh khoản trước mắt cũng là điều dễ được giải thích. Với việc khống chế và giảm trần lãi suất huy động kỳ hạn ngắn như trên, nhiều ý kiến cho rằng, các NHTM nhỏ có thể sẽ lại gặp thêm khó khăn trong việc huy động vốn. Với việc khống chế mức trần này, NHNN tránh được rủi ro thanh khoản cho hệ thống NH và tạo được một đường cong hợp lý trong biểu lãi suất huy động. Song động thái này cũng đưa đến nhận định về khả năng NHNN có thể sẽ tiếp tục tăng cường hỗ trợ thanh khoản cho các ngân hàng nhỏ nhằm ổn định mặt bằng lãi suất thị trường.
Rà soát toàn bộ lãi suất huy động vốn Maritime Bank ngày 1.10 bắt
đầu áp dụng mức lãi suất tối đa mới đối với tiền gửi không kỳ hạn và có
kỳ hạn dưới 1 tháng là 6%/năm. Lãi suất tối đa áp dụng đối với tiền
gửi có kỳ hạn từ 1 tháng trở lên được giữ ở 14%/năm. NH này theo đó yêu
cầu các chi nhánh rà roát lại toàn bộ mức lãi suất các sản phẩm huy
động đang triển khai và chỉ đạo điều chỉnh hạ lãi suất xuống mức quy
định với các sản phẩm có mức lãi suất trên trần quy định. |







