Khoảng đầu tháng 11/2010, dư luận trên địa bàn TP. Đà Nẵng xôn xao, rung động khi ông Võ Văn Vi (1981), Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty cổ phần Tập đoàn VTI (VTI), có trụ sở đặt tại lầu 5 cao ốc Indochina Riverside Tower, số 74 Bạch Đằng bỗng dưng… biến mất, để lại khoản nợ lên đến hàng chục tỷ đồng. Đây được xem là một trong những vụ vỡ nợ lớn nhất từ trước đến nay trên địa bàn TP. Đà Nẵng.
Di tích Giếng Trắng từng bị đập phá khi xây “thành phố trên đồi”
Vào khoảng thời gian từ năm 2002 đến 2005, một số cán bộ xã Hòa Phát, Hòa An thuộc huyện Hòa Vang (sau này chuyển lên cấp phường, trực thuộc Q. Cẩm Lệ) đã tham mưu UBND huyện cấp hơn 80 ha đất rừng tại khu vực núi Phước Tường cho nhiều cá nhân.
Tiếp theo, đến đầu năm 2009, qua trung gian, một số chủ đất đã chuyển nhượng một phần diện tích đất rừng cho VTI với tổng diện tích khoảng 81,2 ha đất lâm nghiệp. Theo giấy phép do Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Đà Nẵng cấp, thì VTI chỉ được phép cải tạo đất rừng làm vườn ươm, trồng cây lâm nghiệp…
Tuy nhiên, sau khi đã thu gom được một diện tích lớn đất rừng, đến năm 2010 VTI lại có đơn đề nghị UBND TP. Đà Nẵng cho chủ trương đầu tư dự án “thành phố trên đồi”. Mặc dù, chưa được cấp phép nhưng doanh nghiệp này đã tự ý xây dựng nhiều hạng mục như: nhà nghỉ dưỡng bằng gỗ, hệ thống chiếu sáng, đường dẫn…
Khu vực núi Phước Tường nằm ở vị trí Tây Nam của TP. Đà Nẵng. Đây là tấm bình phong chắn gió cho thành phố. Dù chưa được cơ quan chức năng cấp phép, nhưng VTI vẫn ngang nhiên "xẻ đồi” để xây… phố. Trong quá trình triển khai dự án “thành phố trên đồi”, doanh nghiệp này còn đập phá Giếng Trắng, một di tích lịch sử nổi tiếng ở địa phương… Ông Nguyễn Chính Dân, người dân sống dưới chân núi Phước Tường cho biết, trong thời gian xây “thành phố trên đồi”, VTI đã cho người đục Giếng Trắng… để lấy sắt thép và làm nơi cất vật liệu xây dựng...
Tháng 9/2010, UBND Q. Cẩm Lệ đã xử phạt hành chính việc xây dựng trái phép của VTI. Sau đó, tiếp tục ra thông báo yêu cầu VTI phải tháo dỡ toàn bộ các hạng mục đã xây dựng trái phép. Vì những sai phạm này, VTI đã bị chính quyền Q. Cẩm Lệ xử phạt 30 triệu đồng. Đồng thời, yêu cầu dừng ngay dự án trên…
Ngay sau khi có trong tay hơn 80 ha đất rừng, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc VTI Võ Văn Vi đã tích cực đốc thúc, triển khai dự án “thành phố trên đồi”. Vi tự ý cho xây dựng một số hạng mục, công trình kiến trúc nhà rường trái phép nhằm tạo niềm tin cho nhiều người cũng như các ngân hàng để dễ bề huy động vốn... Mặc dù UBND Q. Cẩm Lệ đã có quyết định đình chỉ thi công, xử phạt hành chính… Thế nhưng, VTI vẫn bất chấp, tiếp tục thực hiện dự án.
Trong quá trình xây dựng “thành phố trên đồi”, Võ Văn Vi liên tục mời các cá nhân, cán bộ tín dụng một số ngân hàng lên… tham quan. Với vỏ bọc sang trọng, ăn nói nhẹ nhàng, cùng nhiều mối quan hệ, Vi đã chiếm được lòng tin của một số người, dốc vốn đầu tư vào dự án, mà thực chất là “gửi trứng cho ác”. Nhiều người cho Vi vay tiền, đều nhận được lời hứa sẽ... cấp cho khoảng 1.000 m2 đất của “thành phố trên đồi”!
Cũng trong khoảng thời gian này, sau khi có giấy tờ “chính chủ” các thửa đất tại khu vực núi Phước Tường, VTI đã thế chấp các tài sản này, bảo lãnh vay vốn cho nhiều cá nhân gồm: Võ Văn Vi, bà Võ Thị Mỹ Xuân, trú tại phường Tân Chính, (Q.Thanh Khê), bà Huỳnh Thị Anh Tâm, trú tại phường Hòa Khánh Bắc, (Q. Liên Chiểu) tại NHTMCP Đại Tín (TrustBank) chi nhánh TP. Đà Nẵng với tổng số tiền 15 tỷ đồng.
Ông Nguyễn Trùng Phương - Giám đốc TrustBank chi nhánh Đà Nẵng cho biết, Vi đã làm thủ tục vay 15 tỷ đồng, thế chấp một số giấy chứng nhận quyền sử dụng đất rừng tại khu vực Phước Tường. Trong quá trình lập thủ tục hồ sơ, chi nhánh đã thẩm định kỹ tài sản thế chấp, có cả xác nhận của Sở Tài nguyên - Môi trường Đà Nẵng.
Tuy nhiên, một thời gian ngắn sau đó, dự án “thành phố trên đồi” tan thành mây khói và biến thành… dự án “thành phố trên trời” để lại tiền gốc và lãi tại TrustBank cho đến thời điểm này do VTI bảo lãnh thế chấp lên tới gần 22 tỷ đồng, chưa kể khoản vay của nhiều cá nhân khác…
Kỳ II: Chính quyền tắc trách