Giành "đất vàng" giữa Hà Nội: Cuộc đua trong bóng tối

Chưa có danh sách cụ thể

Trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư về vấn đề di dời các cơ quan, đơn vị, cơ sở sản xuất gây ô nhiễm ra khỏi nội đô TP. Hà Nội, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng cho biết, quyết định của Thủ tướng Chính phủ về biện pháp, lộ trình di dời và sử dụng quỹ đất sau khi di dời cơ sở sản xuất công nghiệp, bệnh viện, cơ sở giáo dục đại học và các cơ quan, đơn vị ra khỏi nội thành Hà Nội là cơ sở để UBND TP. Hà Nội và các bộ, ngành xác định tiêu chí các đơn vị phải di dời.

Lộ trình và biện pháp di dời còn tùy thuộc vào khả năng đáp ứng của ngân sách Trung ương và Thành phố. Hiện tại, chưa thể xác định được danh tính đơn vị nào sẽ phải di dời.

Khu đất của Nhà máy Bánh kẹo Tràng An đã trở thành Dự án nhà ở - văn phòng cho thuê

Theo Quyết định số 130/QĐ - TTg ngày 23/1/2015 của Thủ tướng Chính phủ, phạm vi áp dụng đối với các cơ sở phải di dời tại tất cả 11 quận nội thành. Đối tượng di dời là các cơ sở sản xuất công nghiệp, bệnh viện, cơ sở điều trị có mức độ ô nhiễm, truyền nhiễm, lây nhiễm cao, sử dụng quá tải; các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp và các cơ quan, đơn vị nằm trong khu vực nội thành Hà Nội không phù hợp các quy chuẩn, tiêu chuẩn hiện hành, gây mất cân đối về hạ tầng xã hội và kỹ thuật, giao thông, ô nhiễm môi trường…

Việc sử dụng quỹ đất sau khi di dời, Quyết định của Thủ tướng Chính phủ cũng nêu rõ: Sau khi di dời, các chủ cũ sẽ được ưu tiên để xây dựng, phát triển các công trình công cộng, cây xanh, bãi đỗ xe, công trình hạ tầng xã hội và kỹ thuật đô thị; không làm tăng chất thải cho khu vực nội thành, đảm bảo cân bằng nhu cầu về hạ tầng xã hội, kỹ thuật và môi trường đô thị, không được sử dụng để xây dựng chung cư cao tầng sai quy hoạch.

“Đất vàng” về tay ai?

Chủ trương di dời các cơ quan, đơn vị, cơ sở sản xuất gây ô nhiễm khỏi nội đô Hà Nội đã có từ năm 2003 với Quyết định số 64/2003/QĐ – TTg ngày 22/4/2003 của Thủ tướng Chính phủ. Theo đó, đến năm 2012, nhiều cơ sở, đơn vị gây ô nhiễm, quá tải phải được di dời ra khỏi nội đô Hà Nội. Tuy nhiên, đến nay, mới chỉ có một phần trong số này được hoàn thành.

Cụ thể, theo Quyết định số 64/2003/QĐ - TTg ngày 22/4/2003, các đơn vị phải di dời khỏi nội đô Hà Nội trước năm 2012 gồm: Công ty Dệt kim Đông Xuân (số 67 Ngô Thì Nhậm, quận Hai Bà Trưng); Công ty Rượu Hà Nội (số 94 Lò Đúc, quận Hai Bà Trưng); Các đơn vị phải nâng cấp hệ thống xử lý nước thải gồm: Công ty Bia Hà Nội (số 70A, Hoàng Hoa Thám, quận Ba Đình); Công ty Dệt 8/3 (số 460 Minh Khai, quận Hai Bà Trưng); Công ty Dệt Hà Nội I (phường Mai Động, quận Hai Bà Trưng) và một loạt các bệnh viện lớn phải cải tạo, nâng cấp.

Thực tế, việc thực hiện Quyết định số 64/2003/QĐ - TTg ngày 22/4/2003 của Thủ tướng Chính phủ gặp nhiều khó khăn, bởi nhiều đơn vị không thống nhất với phương án xử lý quỹ đất sau khi di dời.

Đơn cử, 2 trong số các đơn vị phải di dời khỏi Hà Nội trước năm 2012 là Công ty Dệt kim Đông Xuân và Công ty Rượu Hà Nội sau nhiều năm vẫn chưa ngã ngũ bởi những vướng mắc trong phương án xử lý các khu “đất vàng” này.

Trong khi đó, cũng có những đơn vị chủ động thực hiện di dời trong thời gian này là Công ty Dệt kim Đông Xuân, Nhà máy Bánh kẹo Tràng An và cả 2 khu đất của họ sau khi di dời đều được sử dụng làm dự án nhà ở và mọi việc diễn ra suôn sẻ.

Trường hợp gần đây nhất là Công ty TNHH MTV Dệt 19/5 Hà Nội - đơn vị sở hữu Nhà máy Dệt Minh Khai vừa bán hết veo 1,6 triệu cổ phần với mức giá hơn 70.000 đồng/cổ phần trong phiên đấu giá cổ phần lần đầu ra công chúng ngày 23/1/2015. Kết quả đấu giá cổ phiếu đó không bất ngờ, bởi theo giá trị doanh nghiệp và phương án cổ phần hóa, giá trị của Dệt Minh Khai tại thời điểm 31/12/2013 là hơn 59 tỷ đồng, nhưng Công ty TNHH MTV Dệt 19/5 Hà Nội đang sở hữu khu đất rộng 3,8 ha của Nhà máy Dệt Minh Khai tại số 423 đường Minh Khai (quận Hai Bà Trưng).

Quan trọng hơn, Nhà máy này nằm trong diện phải di dời khỏi khu vực nội đô từ nay đến năm 2017. Câu chuyện của Dệt Kim Đông Xuân và Bánh kẹo Tràng An hoàn toàn có thể được liên tưởng đến trường hợp của Công ty Dệt 19/5, khi mà toàn bộ số cổ phần này được 3 nhà đầu tư cá nhân mua hết với mức giá gấp 7 lần so với giá khởi điểm. Chỉ có điều, danh tính của cả 3 nhà đầu tư này vẫn là thông tin... chưa được phổ biến rộng rãi.