Dư nợ Chính phủ hơn 50% GDP, vượt trần cho phép

Trình bày báo cáo của Chính phủ về kế hoạch tài chính 2016 – 2020 tại phiên họp 46 Uỷ ban Thường vụ Quốc hội ngày 7/3, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết chỉ tiêu nợ Chính phủ vượt giới hạn cho phép (50% GDP).

Nguyên nhân chủ yếu một mặt là do GDP thực tế theo giá hiện hành năm 2015 giảm mạnh. Mặt khác, sức ép về đầu tư từ nguồn vốn vay trong thời gian qua quá lớn.

Ngoài ra, việc điều chỉnh tỷ giá theo hướng giảm giá trị đồng Việt Nam để ứng phó với điều chỉnh chính sách tiền tệ của các nước như Trung Quốc và kích thích xuất khẩu hàng hoá cũng làm tăng giá trị nợ bằng ngoại tệ khi quy đổi sang VND.

Chủ nhiệm Uỷ ban TC-NS dư nợ Chính phủ đã vượt trần và có nhiều dấu hiệu khó khăn về nợ công cần được Chính phủ phân tích và làm rõ

Chính phủ cũng lo ngại, nếu duy trì tỷ lệ bội chi ngân sách Nhà nước và hạn mức cấp bảo lãnh chính phủ theo phương án hiện hành sẽ dễn đến việc chỉ tiêu nợ công trên GDP vượt trần trong các năm 2016 – 2017, trong khi nhận thấy khó có thể thực hiện phương án nâng trần nợ công.

Trên cơ sở đó, mục tiêu được Chính phủ đặt ra là đến 2020 nợ công không quá 65% GDP, trong đó dư nợ Chính phủ không quá 55% GDP và nợ nước ngoài quốc gia không quá 50% GDP.

Đánh giá về bảo đảm cân đối ngân sách, Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho rằng các chỉ số tổng dư nợ công, dư nợ nước ngoài của quốc gia vẫn trong giới hạn cho phép, song dư nợ Chính phủ đã vượt trần là 50,3% GDP và có nhiều dấu hiệu khó khăn trong vấn đề nợ công cần được Chính phủ phân tích và làm rõ để có biện pháp tăng cường quản lý.

Uỷ ban Tài chính – Ngân sách đánh giá, với thực trạng tốc độ tăng chi cao hơn tốc độ tăng thu, dẫn đến bội chi ngân sách nhà nước vẫn ở mức cao, cân đối ngân sách nhà nước ngày càng khó khăn là tất yếu.

Trước thực tế trong cân đối ngân sách Nhà nước đã phát sinh nhiều khó khăn về huy động vốn, nhất là vốn trái phiếu Chính phủ dài hạn, đòi hỏi Chính phủ phải có chiến lược dài hạn trong việc huy động, quản lý, sử dụng và kế hoạch vay, trả nợ của Chính phủ nhằm tạo điều kiện và dư địa thuận lợi, giảm áp lực cạnh tranh về nguồn lực, lãi suất cho doanh nghiệp và các thành phần kinh tế có khả năng tiếp cận với tín dụng, vốn cổ phần để phát triển sản xuất kinh doanh hiệu quả hơn.

Uỷ ban này đề nghị Chính phủ đánh giá kỹ hơn những tồn tại, hạn chế có tính kéo dài trong giai đoạn vừa qua để rút ra những bài học kinh nghiệm trong hoạch định, điều hành chính sách tài khoá trong giai đoạn tới./.