Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng
Trước bối cảnh đó, triển khai Nghị quyết Đại hội lần thứ 12 của Đảng, Bộ Tài chính đã tổng kết đánh giá và báo cáo với các cấp có thẩm quyền, trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 07 về tái cơ cấu ngân sách nhà nước và đảm bảo an toàn nợ công bền vững.
Quốc hội đã thông qua Nghị quyết 25 về kế hoạch tài chính trung hạn 5 năm giai đoạn 2016 – 2020, theo đó cũng đã có giới hạn cho các chỉ tiêu an toàn nợ công như trần nợ công không quá 65%, nợ chính phủ không quá 54% và nợ nước ngoài quốc gia không quá 50%.
Trong thời gian qua, chúng ta đã triển khai nhiều các giải pháp để tăng cường quản lý nợ công như tiếp tục hoàn thiện thể chế, Quốc hội đang thảo luận, thông qua Luật quản lý nợ công sửa đổi, Bộ Tài chính trình với Thủ tướng ban hành chỉ thị 02 về tăng cường quản lý nợ công, tăng cường phối hợp giữa các bộ ngành trong quản lý ODA, quản lý sử dụng nợ công.
Về các giải pháp trong thời gian tới, thứ nhất, đầu tư nguồn vốn vay công cần tập trung cho các dự án quan trọng. Từ 1/7/2017 chúng ta đã “tốt nghiệp” vay ODA và trong thời gian tới chúng ta vay ngân hàng thế giới chủ yếu vay ưu đãi nên cần sử dụng vốn vay cho các dự án quan trọng để có tác động lan tỏa, từng bước kiểm soát tốc độ tăng nợ công.
Thứ hai, cần xác định rõ mức bội chi ngân sách, các bước và lộ trình cắt giảm bội chi. Như trong báo cáo Quốc hội kế hoạch tài chính 3 năm, năm nay bội chi 3%, năm 2017, 2018 là 3,7%, 2019 xuống 3,6% và năm 2020 xuống 3,4%. Kiểm soát bội chi rất quan trọng để kiểm soát tốc độ gia tăng nợ công cũng như trần nợ công.
Thứ ba, siết chặt bảo lãnh chính phủ. Trong năm nay, năm ngoái, chính phủ gần như không có bảo lãnh thêm một dự án nào nữa, đặc biệt là các dự án của doanh nghiệp. Có giải ngân dự án được bảo lãnh nhưng mà những dự án đã được bảo lãnh trước. Hai ngân hàng chính sách trong nghị quyết của Bộ chính trị, Quốc hội chỉ bảo lãnh cho phát hành ngang bằng với số trả nợ.
Thứ tư, Quốc hội đã có nghị quyết về kế hoạch tài chính 5 năm nên trong điều hành chúng ta phải kiên quyết bám sát nghị quyết, đặc biệt là các chỉ tiêu về bội chi liên quan đến nợ công.
Thứ năm, việc giải ngân vốn ODA, vay ưu đãi cần kiên quyết trong giới hạn mà Quốc hội đã thông qua là 300.000 tỷ. Trong cả giai đoạn sẽ có nhiều vấn đề phát sinh nhưng đến năm nay là năm thứ 2 và năm 2018 là năm thứ 3 chúng ta vẫn đang nằm trong kế hoạch.
Thứ sáu, chúng ta cần cân đối trả nợ đầy đủ và đúng hạn. Tăng cường kiểm tra, thanh tra và minh bạch nợ công, đặc biệt kiểm soát chặt chẽ đầu tư công, hoàn thiện khung khổ pháp lý về đầu tư, đấu thầu, thanh tra kiểm tra, kiểm soát, kiểm toán.
Thời gian qua, các giải pháp này, các ngành bộ liên quan đã vào cuộc và chúng ta đã xử lý được. Tất nhiên là còn nhiều tồn tại nhưng chúng ta đã đưa ra được thực trạng và xử lý được một bước.