Ảnh minh họa.
Hiện, NHNN là đại diện chủ sở hữu phần vốn nhà nước tại VietinBank với 64,46%, còn tại BIDV là hơn 95%. Tại đại hội cổ đông thường niên năm 2015, cả hai ngân hàng này đều cam kết sẽ trả cổ tức bằng tiền mặt, tỷ lệ trên dưới 10%. Nhưng sau đó BIDV cho biết sẽ trả cổ tức bằng cổ phiếu theo tỷ lệ 8,5% còn VietinBank không chia cổ tức.
Theo Bộ Tài chính, quy định của pháp luật hiện nay rất rõ ràng nhưng thời gian qua một số ngân hàng thương mại cổ phần nhà nước sở hữu trên 50% vốn điều lệ đã tự quyết định hình thức phân chia lợi nhuận không đúng theo quy định của pháp luật, không thống nhất với Bộ Tài chính.
Đơn cử như tại khoản 5 Điều 23 Nghị định 57/2012/NĐ-CP ngày 20/7/2012 về chế độ tài chính đối với tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài quy định: “Việc phân chia phần lợi nhuận còn lại do tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài tự quyết định. Đối với tổ chức tín dụng là ngân hàng thương mại cổ phần do nhà nước sở hữu trên 50% vốn điều lệ, người đại diện vốn nhà nước tại ngân hàng phải lấy ý kiến NHNN Việt Nam và thống nhất với Bộ Tài chính về việc phân chia lợi nhuận còn lại để biểu quyết tại đại hội đồng cổ đông.”
Do đó, ngày 18/5, Bộ Tài chính đã có Công văn số 6715/BTC-TCT gửi Thống đốc NHNN về việc thu Ngân sách Nhà nước từ cổ tức được chia cho phần vốn nhà nước. Ngay sau khi văn bản phát hành, một số cơ quan báo chí cho rằng việc quyết định thu tiền về ngân sách của Bộ Tài chính là “làm khó” cho ngân hàng. Tuy nhiên, Bộ Tài chính khẳng định, việc ban hành văn bản nói Bộ đã thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ của mình trong việc yêu cầu các ngân hàng phải chấp hành đúng chính sách pháp luật của nhà nước.