Bầu Hiển và loạt thương vụ thâu tóm đất vàng qua IPO

Bầu Hiển tên thật là Đỗ Quang Hiển, sinh năm 1962 tại Hà Nội, ông hiện là ông chủ Câu lạc bộ Bóng đá T&T Hà Nội và đồng thời đang giữ nhiều chức danh như Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn T&T (cổ phiếu 6,85%), Chủ tịch HĐQT của: Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội (SHB); Công ty CP Quản lý Quỹ Sài Gòn - Hà Nội (SHF); Công ty CP Chứng khoán Sài Gòn - Hà Nội (SHS) và Công ty CP Phát triển đô thị và khu công nghiệp SHB (SHB Land).

Ông Đỗ Quang Hiển, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn T&T (Nguồn Zing)

Gần đây, tên tuổi doanh nhân này được dư luận chú ý với hàng loạt thương vụ thâu tóm những DNNN được cổ phần hoá, thoái vốn với tiến độ nhanh gọn khiến giới đầu tư cũng phải ngã mũ. Cụ thể, T&T Group của Bầu Hiển đã và đang thực hiện hàng loạt thương vụ thâu tóm DNNN lớn như Bệnh viện Giao thông Vận tải (nắm 51,43% vốn điều lệ), Bia Việt Hà, Cảng Quảng Ninh, Vegetexco, Vigecam, tổng công ty lâm nghiệp Việt Nam (Vinafor)…

Đáng chú ý là loạt doanh nghiệp nhà nước được Bầu Hiển mua cổ phần đều sở hữu những quỹ đất vàng tại cả Hà Nội và TP.HCM khiến dư luận đồn đoán phải chăng doanh nhân này đang vung tay thâu tóm doanh nghiệp với mục đích chính là đất.

Vinafor hấp dẫn với 43.500 ha đất

Tháng 4/2016, Tổng công Lâm Nghiệp Việt Nam- Vinafor đã tiến hành đấu giá lần đầu ra công chúng (IPO) và công bố nhà đầu tư chiến lược là CTCP Tập đoàn T&T của Bầu Hiển.Theo đó, T&T sẽ mua 140 triệu cổ phần Vinafor, chiếm 40% vốn điều lệ công ty.

Trụ sở Tổng công ty Lâm Nghiệp Việt Nam Vinafor (Ảnh Vinafor)

Điểm chú ý là kết quả kinh doanh của Vinafor không mấy khả quan, năm 2015, doanh thu Vinafor chỉ đạt 1.204 tỷ đồng, tăng 15% so với nắm trước đó, lợi nhuận sau thuế đạt 159 tỷ đồng. Nhưng theo giới đầu tư sức hấp dẫn của Vinafor với Bầu Hiển là quỹ đất khá hấp dẫn.

Cụ thể, tổng diện tích đất phục vụ sản xuất kinh doanh của Vinafor tại 12 tỉnh, thành phố sau cổ phần hóa khoảng 43.450 ha, bao gồm 43.400 ha đất nông nghiệp và gần 50ha đất phi nông nghiệp. Trong đó, có khá nhiều khu đất “vàng” tại Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng, Bình Định….Vinafor cũng đang triển khai hợp đồng hợp tác đầu tư với CTCP Sông Đà 1.01 để thực hiện dự án xây dựng tòa nhà hỗn hợp đa năng và chung cư cao cấp Vinafor Hà Đông- Hà Nội. Tổng mức đầu tư của dự án khoảng 998 tỷ đồng, dự kiến hoàn thiện vào quý 4/2017 và Vinafor sẽ được quyền sử dụng khoảng 3.100 m2 sàn.

Bên cạnh đó, Vinafor cũng đang triển khai dự án đầu tư xây dựng Tòa nhà văn phòng đại diện TCT Lâm Nghiệp Việt Nam tại 5-7 Đống Đa, Quy Nhơn, Bình định với tổng mức đầu tư dự án là 34,2 tỷ đồng và dự kiến hoàn thành cuối năm 2016.

Vegetexco mở đường cho loạt thương vụ thâu tóm

Mở đầu loạt thương vụ thâu tóm doanh nghiệp nhà nước thông qua IPO phải kể đến việc 2 công ty do bầu Hiển làm chủ tịch là T&T Group và Bảo hiểm Sài Gòn - Hà Nội (BSH) trở thành cổ đông chiến lược nắm giữ 50% cổ phần tại Tổng công ty Rau quả Nông sản – Vegetexco.

Vegetexco là công ty 100% vốn Nhà nước, hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu rau quả, nông sản, tổng hợp, đồng thời sản xuất và chế biến nông sản. Theo thông tin từ Cafef, tính đến cuối tháng 6/2016, Vegegetexco chính thức có số dư lợi nhuận sau thuế chưa phân phối 19,7 tỷ đồng, là toàn bộ lợi nhuận có được trong nửa đầu năm 2015.

Dù kết quả kinh doanh không mấy đặc sắc thì Vegetexco vẫn có điểm hấp dẫn khi sở hữu hàng loạt lô đất. Cụ thể, công ty này hiện đang quản lý và sử dụng các địa điểm đất theo hình thức thuê đất, trả tiền hàng năm đối với 9 mảnh đất thuộc 4 tỉnh thành trên cả nước với tổng diện tích là 160.000 m2.

Cũng theo bản cáo bạch của Vegetexco, doanh nghiệp này sẽ thay đổi lớn trong chiến lược kinh doanh sau khi IPO. Ðó là việc xây dựng các tòa nhà cao tầng gồm chung cư, trung tâm thương mại, khách sạn tại địa điểm là những vị trí cũ của công ty. Trong đó, dự án đầu tiên thực hiện sẽ là cải tạo trụ sở Vegetexco thành khách sạn tại số 58 Lý Thái Tổ (Hoàn Kiếm, Hà Nội), với quy mô đầu tư 38,8 tỷ đồng, dự kiến sẽ sớm đưa vào khai thác.

Vegetexco cũng đang nghiên cứu dự án khu phức hợp văn phòng, trung tâm thương mại và nhà ở với quy mô 9 tầng tại số 2 Phạm Ngọc Thạch (Đống Đa, Hà Nội) và kho Cầu Tiên 15 tầng tại Hoàng Mai, Hà Nội. Hai dự án này sẽ được thực hiện trong vòng 3-5 năm tới, với tổng quy mô vốn đầu tư là 278 tỷ đồng.

Theo nhận định của giới chuyên môn, với thế mạnh về tài chính, bất động sản của bầu Hiển, Vegetexco sẽ không đơn thuần là một doanh nghiệp kinh doanh nông sản nữa. Các dự án bất động sản rất có thể, mới là sức hút đích thực tại Vegetexco. Cũng chính cái tên Vegetexco đã mở đường cho hàng loạt thương vụ thâu tóm DNNN khác của Bầu Hiển về sau.

Say bia Việt Hà cũng vì “đất”

Tháng 12/2015, Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội thông báo việc bán đấu giá cổ phần của Công ty TNHH Một thành viên Đầu tư Việt Hà - đơn vị đang sở hữu thương hiệu bia Việt Hà cùng nhiều thương hiệu bánh kẹo nổi tiếng khác cùng loạt lô đất lớn tại Hà Nội.

Trước đợt IPO này, Việt Hà đã thống nhất chọn Tổng công ty Rau quả Nông sản Việt Nam (Vegetexco), là nhà đầu tư chiến lược duy nhất, nắm giữ 24,33% vốn.

Theo thông tin từ Vnexpress, tính tới cuối năm 2015, Việt Hà có tổng tài sản khoảng hơn 600 tỷ đồng, nợ phải trả 59 tỷ. Với doanh thu dự kiến cho năm 2015 là 275 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế chỉ 2,75 tỷ đồng (chưa tính các công ty con). Tuy nhiên, giới đầu tư cho rằng sức hấp dẫn của Bia Việt Hà với nhà đầu tư lớn như Bầu Hiển không hẳn nằm ở kết quả kinh doanh mà là những khu đất mà doanh nghiệp này đang sở hữu.

Cụ thể, Việt Hà đang đứng tên 3.074 m2 đất làm văn phòng làm việc tại số 254 Minh Khai (Hai Bà Trưng, Hà Nội) theo hình thức thuê trả tiền 50 năm. Doanh nghiệp cũng có 2 khu đất đang thực hiện chuyển đổi mục đích sử dụng đất theo quyết định của thành phố Hà Nội, là khu đất rộng gần 20.000 m2 tại 87 Lĩnh Nam (Hoàng Mai) và một khu đất tại số 11-13 Nguyễn Chí Thanh (Ba Đình) rộng 1.071 m2.

Ngoài ra, Việt Hà cũng đang được Hà Nội giao quản lý hàng loạt các khu đất vàng như 107m2 tại Quán Sứ, 87m2 tại Hàng Thiếc, 261m2 tại Hàng Trống… song công ty này chưa thể tiếp quản vì đang có tranh chấp.

Tổng công ty Vật tư Nông Nghiệp (Vigecam)

Mới đây, công ty mẹ - Tổng công ty Vật tư Nông Nghiệp (Vigecam) thông báo ngày 19/7 sẽ tiến hành bán đấu giá lần đầu (IPO) hơn 6,35 triệu cổ phần, chiếm 28,87% vốn điều lệ với mức giá khởi điểm là 10.100 đồng/CP. Cùng thời điểm IPO, Vigecam đã hé lộ danh tính hai công ty được phê duyệt mua cổ phần chiến lược gồm: tổng công ty rau quả, nông sản - CTCP (Vegetexco) mua 45% và công ty CP Bảo hiểm Hàng không (VNAinsurance) mua 25%.

Đáng chú ý là kết quả kinh doanh của Vigecam không mấy khả quan, cụ thể công ty này đã báo lỗ tới 59,7 tỷ đồng trong nửa đầu năm 2015 và hiện đang gánh khoản công nợ khó đòi 61,7 tỷ đồng. Tuy nhiên, sức hút của Vigecam lại là quỹ đất vàng mà công ty này hiện đang nắm quyền quản lý.

Vigecam hiện đang quản lý và sử dụng tổng diện tích 114.793,94 m2 đất thuê của Nhà nước, bao gồm 6 lô đất tại Hà Nội, Hải Phòng và TP. HCM. Trong đó bao gồm lô đất tại số 120 Quán Thánh, Ba Đình, Hà Nội (276 m2) và lô đất tại số 164 Trần Quang Khải, Hoàn Kiếm, Hà Nội (536 m2); lô đất tại số 16 Ngô Tất Tố, phường Văn Miếu, quận Đống Đa, Hà Nội (1.585,4 m2). Nổi tiếng hơn cả là khu đất có diện tích 23.042 m2 tại phường Trung Liệt, quận Đống Đa, Hà Nội để thực hiện khu vui chơi giải trí.

Chưa hết, Vigecam còn có quyền sử dụng thửa đất tại số 166 – 168 - 170 Hải Thượng Lãn Ông, quận 5, TP. HCM (diện tích 554,94 m2) và thửa đất tại xã Kiền Bái, huyện Thủy Nguyên, TP. Hải Phòng (diện tích 88.880 m2). Đó là chưa kể các cơ sở nhà đất thuộc quyền khai thác của các công ty con và công ty liên kết của Vigecam.

Ngoài những thương vụ thâu tóm này, Bầu Hiển cũng được biết đến với loạt thương vụ mua lại Bệnh viện Giao thông vận tải, Cảng Quảng Ninh… và đều được cho là nhắm đến những quỹ đất vàng mà doanh nghiệp đang sở hữu.