Nếu
như cách đây vài năm, cơn sốt mua bán nhà giá “bèo” (xây dựng không
phép trên đất nông nghiệp, bị quy hoạch “treo”, công trình phúc lợi công
cộng…) tại các quận, huyện vùng
ven TPHCM đã làm cho khá nhiều người “tiền mất, tật mang” thì mới đây,
tình trạng này lại tái diễn ở TP Vũng Tàu.
Như nấm mọc sau mưa
Theo giới “cò” rỉ
tai truyền miệng hoặc quảng bá trên mạng internet thì các phường 10, 11,
12 và Nguyễn An Ninh – TP Vũng Tàu là một trong những “thiên đường” của
nhà giá rẻ. Khu vực này hiện có hàng ngàn hecta đất rừng ngập mặn, ao
hồ, đất nông nghiệp được người dân, giới đầu cơ nhà đất san lấp mặt bằng
để phân lô, xây dựng và sang nhượng trái phép.
Điều đáng nói là
phần lớn đất ở đây đều nằm trong vùng quy hoạch. Không chỉ có thế, ngay
cả ở đồi cát phòng hộ dọc đường 3 Tháng 2 (thuộc địa phận phường 10, 11)
hay rừng phòng hộ ở phường Nguyễn An Ninh, giới đầu cơ, đầu nậu và cả
người dân cũng lén lút đổ về đây phân lô bán nền hoặc khai thác cát làm
vật liệu xây dựng.
Một căn nhà xây dựng không phép vừa được hoàn thành
Theo chân một “cò”
đất tại khu vực này, chúng tôi được dẫn đến những bãi đất trống vừa được
san lấp nham nhở, trên đó có vài căn nhà lèo tèo và không hề có những
hệ thống hạ tầng tối thiểu. Giá đất ở đây cũng khá “mềm” khi trung bình
chỉ từ 2-4 triệu đồng/m2 (tùy tính pháp lý của mỗi khu đất như đất trồng
cây lâu năm, ngắn ngày, giấy chủ quyền photocopy, giấy tay…). Do có
những miếng đất khá nhỏ chỉ vài chục mét vuông nên có những căn nhà cấp 4
với giá chỉ trên dưới 150 triệu đồng và được quảng cáo là “chìa khóa
trao tay, mua vào ở ngay” (!?).
Tại phường 11, “cò”
H. giới thiệu một lô đất đủ xây biệt thự, diện tích 180 m2, nằm trong
khu vực khá đẹp được hưởng lợi ích từ Quốc lộ 51B đang được mở rộng… với
giá chỉ 750 triệu đồng. Theo “cò” H., mức giá trên là rẻ bởi chủ đất
đang kẹt tiền đổi xe. Từ đầu năm đến nay, người dân, nhà đầu tư đổ về
khu vực này mua đất, xây nhà rất nhiều khiến giá đất ở đây tăng mạnh,
trong khi đầu năm giá đất chỉ 3 triệu đồng/m2 thì nay đã lên hơn 4 triệu
đồng/m2…
Bao xây nhà… một đêm
Sở dĩ thị trường nhà
đất “lụi” trở nên nhộn nhịp như trên là do việc Quốc lộ 51B mở rộng, tạo
điều kiện giao thông đi lại thuận lợi. Kế đến là việc trung tâm hành
chính mới của TP Vũng Tàu được quy hoạch dời về đây và hàng loạt dự án
siêu thị, trường học… khác được xây dựng đã khiến giá đất tăng đến chóng
mặt. Nếu trước tháng 11-2009, đất nông nghiệp mặt tiền đường nhựa ở khu
vực Bàu Trũng chỉ khoảng 1 triệu đồng/m2 thì nay lên hơn 3 triệu đồng,
thậm chí có nơi giá đất giao dịch lên đến 8 triệu đồng/m2.
Hàng loạt biển báo bán đất dạng này đang được cắm nhan nhản. Ảnh: ĐÌNH HOÀNG
Tuy vậy, nguyên nhân
chính của tình trạng “bùng nổ” xây nhà không phép thời gian qua một
phần bởi các đầu nậu trước đây đã đi mua gom đất nông nghiệp để kinh
doanh, nay đất đã dính quy hoạch nên tung những tin về sốt đất, đẩy giá
đất tăng cao nhằm bán đất… chạy lấy người. “Nhiều người từ nơi khác tới
đây mua đất rồi san lấp, phân lô bán nền trái phép khiến hàng trăm ngôi
nhà mọc lên chỉ sau một đêm.
Điều này khiến cơ
quan quản lý Nhà nước trở tay không kịp” - một cán bộ phường Nguyễn An
Ninh cho biết. Có lẽ chính vì điều này mà khi chúng
tôi băn khoăn về đất nông nghiệp làm sao xây nhà, một “cò” đất ở đây
cười khẩy phán: “Nếu đồng ý mua đất, tôi sẽ bao xây. Nếu xây ban ngày
không được thì mình xây ban đêm, bảo đảm chậm nhất khoảng một tuần là
xong, còn nếu cần thì chỉ một đêm”.
Chờ hợp thức hóa?
Một cán bộ Phòng Quản
lý xây dựng đô thị TP Vũng Tàu cho rằng nguyên nhân khiến người dân đổ
xô xây nhà trái phép bởi tại những khu vực này tồn tại quá nhiều và quá
lâu các dự án quy hoạch treo. “Mặc dù luật đã quy định các dự án quy
hoạch sau 3 năm không triển khai thực hiện thì phải công bố hủy bỏ nhưng
điều này ít được các địa phương thực hiện khiến quyền lợi của dân cũng
bị treo theo” - vị này phân tích.
Chính vì vậy, mặc dù
lệnh cấm xây nhà trái phép của các phường đã được ban hành nhưng người
dân vẫn xây nhà rầm rộ và chủ yếu là vào ban đêm. Có lẽ chính vì vi phạm
nhiều, xử lý ít mà nhiều người vẫn nhắm mắt tham gia mua bán loại nhà
đất này với hy vọng chính quyền do quản lý không nổi nên một thời gian
nữa sẽ hợp thức hóa cho những trường hợp này.
Vi phạm nhiều, xử lý ít
Theo
số liệu thống kê sơ bộ, từ năm 2006 đến nay, chỉ tính riêng tại các
phường 10, 11, 12 và Nguyễn An Ninh đã có hơn 2.700 ngôi nhà xây dựng
không phép nhưng chỉ mới lèo tèo vài căn nhà bị cưỡng chế, mặc dù hàng
loạt quyết định đã được ban hành. Còn trong báo cáo của Phòng Quản lý
xây dựng đô thị TP Vũng Tàu, trong số những căn nhà xây dựng trái phép
trên, cơ quan chức năng đã ban hành 65 quyết định xử phạt với số tiền
khoảng 800 triệu đồng. Tuy nhiên, rất ít hộ vi phạm chịu đóng tiền phạt,
chứ đừng nói gì đến cưỡng chế. Cũng theo đánh giá của đơn vị này, khu
vực Bàu Trũng, phường Nguyễn An Ninh hiện vấn đề xây nhà không phép đang
“nóng” nhất.