Bịt những "kẽ hở" trong việc bán nhà cho người thu nhập thấp

Do quỹ nhà ít, trong khi nhu cầu của người dân thì lớn, để bảo đảm nhà được bán đúng đối tượng là những người thu nhập thấp, thật sự khó khăn về chỗ ở, các ngành chức năng xây dựng tiêu chí chấm điểm, xét duyệt mua nhà, bảo đảm việc bán nhà đến đúng đối tượng, đồng thời có những quy định chặt chẽ để ngăn chặn việc mua bán sai quy định, cố tình làm sai chủ trương của thành phố.

Mặc dù đã có quy định như vậy, nhưng hiện tượng mua bán nhà thu nhập thấp sai quy định vẫn diễn ra. Mới đây, Công an thành phố phát hiện tại dự án nhà ở cho người thu nhập thấp Ngô Thì Nhậm (quận Hà Ðông) bà Cao Thị Loan, trú tại tổ 38 phường Vĩnh Hưng, quận Hoàng Mai, được tiêu chuẩn mua căn hộ 1702 đã bán cho chị Nguyễn Thị Thanh Tâm, có hộ khẩu tại tập thể Ðại học Nông nghiệp Hà Nội với giá 1,1 tỷ đồng, gần gấp hai lần giá mua nhà theo quy định. Sự việc này gây bức xúc trong dư luận. Ngay sau khi phát hiện, UBND thành phố yêu cầu các ban, ngành liên quan, chủ đầu tư rút kinh nghiệm toàn bộ quy trình mở bán, thẩm định hồ sơ, xem xét đối tượng... Thành phố quyết định thu hồi căn hộ nói trên để bán cho người khác đủ điều kiện và có nhu cầu thật sự về chỗ ở.

Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết: Trong tổng số 328 căn hộ dành cho người thu nhập thấp tại dự án CT1 Ngô Thì Nhậm đã bán cho người dân, đến nay có khoảng 60% số căn hộ chưa có người dọn đến ở, mặc dù chủ đầu tư đã bàn giao nhà cho các hộ dân từ giữa tháng 4. Tại những căn hộ đã có người dọn đến ở đều được chủ nhà đầu tư thêm hàng trăm triệu đồng để làm lại nội thất, mua sắm vật dụng tiện nghi. Với những biểu hiện như vậy, dư luận đang đặt câu hỏi, liệu những người được mua nhà lần này có đúng là người có thu nhập thấp không? Và trong số đó ai là người khó khăn thật sự về chỗ ở?

Một số chuyên gia trong lĩnh vực này cho rằng, trong việc thực hiện chủ trương xây dựng và bán nhà cho người thu nhập thấp còn nhiều 'kẽ hở', vô tình tạo điều kiện cho một số đối tượng thực hiện hành vi mua bán sai quy định, để trục lợi. Hiện nay, các căn hộ dành cho người thu nhập thấp thường được thiết kế rộng từ 60 đến 70 m2 (với mức giá hơn 11 triệu đồng/m2), số tiền mua một căn hộ vào khoảng 800 triệu đồng, là số tiền quá lớn so với thu nhập của phần lớn đối tượng là công nhân, viên chức thu nhập thấp... Ðiều này dễ làm cho người mặc dù có nhu cầu nhà ở, nhưng không đủ điều kiện tài chính, tìm cách bán tiêu chuẩn để kiếm lời. Nên chăng chủ đầu tư có thể giảm diện tích căn hộ xuống từ 30 đến 40 m2, phù hợp với khả năng chi trả của những người thuộc diện thu nhập thấp. Mặt khác, thành phố nên phát triển nhà ở dành cho người thu nhập thấp tại các địa điểm xa trung tâm, ít có khả năng sinh lợi, để tránh phát sinh sự nhòm ngó, lòng tham trong giới kinh doanh bất động sản. Về việc xác minh đối tượng được mua nhà ở thu nhập thấp, do quy định về minh bạch tài sản chưa chặt chẽ, cho nên khó tránh khỏi hiện tượng gian dối, tiêu cực trong quá trình kê khai, xác nhận đối tượng. Theo quy định, người mua nhà phải có xác nhận của chính quyền địa phương (nơi đăng ký hộ khẩu thường trú) về việc chưa sở hữu nhà ở, trong khi thực tế hiện nay, rất nhiều người có nhà ở nơi khác, nhưng vẫn đăng ký hộ khẩu tại nơi ở nhờ, vì vậy, những trường hợp này vẫn 'qua mặt' chủ đầu tư, được xét duyệt mua nhà.

Thành phố cần chỉ đạo các cơ quan quản lý nhà nước nhanh chóng có giải pháp khắc phục bất cập nêu trên, đưa loại hình nhà ở này đi vào quỹ đạo, thực hiện mục tiêu cải thiện chỗ ở cho người thu nhập thấp, góp phần bảo đảm an sinh xã hội.