Quảng cáo thực phẩm chức năng: “Ra quân” mới có sai phạm ?

Người dân đừng tin vào những quảng cáo TPCN có tác dụng thần kỳ như thuốc chữa bệnh để tránh rơi vào cảnh tiền mất tật mang.

Một sai phạm khác còn nguy hại hơn đó là sản phẩm TPCN Rockmen của Cty CP Sao Thái Dương. Thực chất đây là rượu nhưng lại được giới thiệu, quảng cáo và ghi nhãn như một loại TPCN có lợi cho sức khỏe. Cục trưởng Cục ATTP Trần Quang Trung đã ban hành quyết định thu hồi Giấy xác nhận công bố phù hợp quy định ATTP số 22449 cấp ngày 30/10/2013 đối với sản phẩm này.

Còn theo ông Trần Quang Trung, sau khi được Cục ATTP cấp giấy xác nhận công bố là TPCN vào năm 2013 Cty này cho ra 2 sản phẩm là rượu Rockmen đen và trắng, do Chi cục ATVSTP Hà Nam cấp phép. Trong quá trình kinh doanh, các sản phẩm rượu này lại được quảng cáo lập lờ với các sản phẩm TPCN, có tác dụng thần kỳ như uống vào mát gan, bổ thận, không ngộ độc, tăng cường sinh lực... gây ngộ nhận cho người tiêu dùng.

Thu giữ thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc tại Cty TNHH liên doanh Takeda VN tại Hà Nội: Chế tài phải tương xứng

Để nói về quản lý quảng cáo lĩnh vực y tế, trong đó có TPCN, hiện có quy định nhà sản xuất trước khi quảng cáo phải gửi hồ sơ, dự kiến nội dung đến cơ quan quản lý để thẩm định. Trong 10 ngày làm việc, cơ quan quản lý phải trả lời đồng ý hay không hoặc yêu cầu sửa gì. Như chúng ta biết, thông thường, ai cũng muốn nói sản phẩm của mình tốt nhất, tốt hơn người khác, nhưng có đúng thế hay không, đúng tới mức độ nào thì phải có cơ quan quản lý thẩm định. Theo quy định, các đơn vị phát hành quảng cáo chỉ được quảng cáo đúng nội dung đã được cơ quan thẩm định.

Với hàng hóa dịch vụ thông thường, nếu nghe quảng cáo sai, có thể người sử dụng chỉ mất tiền, riêng với dịch vụ y tế, trong đó có TPCN, nếu sử dụng sai, ngoài mất tiền còn bị ảnh hưởng sức khỏe, thậm chí tính mạng. Nhìn ở góc độ thị trường, các quảng cáo sai này, nếu không giám sát chặt chẽ, vô hình chung khi sử dụng hàng hóa, không thấy đúng như quảng cáo, thì người tiêu dùng quay lưng lại, ảnh hưởng tới nhà sản xuất, kinh doanh chân chính.

LS Nguyễn Tiến Sơn –Cty Luật S&B (Đoàn LS Hà Nội):

Cần cái nhìn khách quan

Theo ông Trần Đáng – Chủ tịch Hiệp hội TPCN VN, trong 25 năm qua, TPCN phát triển mạnh mẽ trên thế giới, trở thành kinh tế mũi nhọn, như ở Mỹ. Trước đây, hàng năm, ông Bill Clinton (cựu Tổng thống Mỹ) đều phải họp với các nhà bán hàng đa cấp TPCN vì đã mang đến 25-30% lợi nhuận cho nước Mỹ. Đặc biệt, các nước cũng luật hóa về TPCN rất sớm như Nhật Bản năm 1991, Mỹ năm 1994, Australia năm 1998 và nhiều nước khác… Ở nước ta, hiện có khoảng 2.000 cơ sở sản xuất với hàng nghìn sản phẩm các loại. Qua kết quả điều tra của Cục ATVSTP mới đây, ở Hà Nội, cứ trong 100 người lớn có 56 người sử dụng thực phẩm chức năng, ở TP HCM, cứ 100 người lớn thì có 48 người sử dụng. Ở VN, thực phẩm chức năng phát triển, trở thành 1 ngành kinh tế - ngành kinh tế sức khỏe.

Theo các chuyên gia, muốn sản xuất thực phẩm chức năng phải có nguyên liệu, vì nó là sản phẩm thiên nhiên nên hoạt tính không bền, nguồn nguyên liệu nhập lậu thì không kiểm soát được.Thứ hai, khâu nghiên cứu, bào chế cũng mất rất nhiều thời gian nghiên cứu, công nghệ triết suất rất cao… Chúng ta có nguồn nguyên liệu tự nhiên phong phú nhưng biến thành sản phẩm chất lượng cao thì hạn chế. Một số DN VN đã xuất khẩu ra nước ngoài nhưng phải đưa sang gia công tại Mỹ, vì nhà buôn ở đó mới chỉ quen hàng Việt Nam ở dạng nguyên liệu.

Mặc dù, TPCN đang trở thành một nhu cầu rất lớn của người tiêu dùng, một nguồn lợi lớn của nền kinh tế, nhưng chúng ta chưa có chiến lược tổng thể quy hoạch ngành này. Chúng ta mới coi TPCN như một hiện tượng, chưa phải một ngành kinh tế. Không chỉ xã hội mà các nhà quản lý cần có cái nhìn khách quan và thiết thực hơn đối với lĩnh vực TPCN. Không chỉ Việt Nam, trên thế giới việc kinh doanh TPCN cũng được sử dụng mô hình bán hàng đa cấp rất phổ biến. Mô hình bán hàng đa cấp vào Việt Nam chính thức từ năm 2005 với Nghị định 110. Tuy nhiên, có nhiều DN vì kinh doanh chỉ chạy theo lợi nhuận, không có những định hướng phát triển cụ thể rõ ràng dẫn đến tình trạng các nhà phân phối trục lợi cho cá nhân,gây tai tiếng cho kinh doanh đa cấp. Quản lý chặt việc quảng cáo TPCN cũng chính là làm trong sạch cho mô hình phân phối khá mới mẻ này.