Nỗi lo thanh long rớt giá

Nhiều nơi vườn TL đã quá ngày thu hoạch, nhưng thương lái tới mua rất ít, khiến nông dân (ND) lo lắng một mùa TL thất bát, thua lỗ…

Giá rớt thê thảm

2 xã Mỹ Tịnh An, Quơn Long là những nơi có diện tích trồng TL nhiều nhất ở huyện Chợ Gạo (Tiền Giang). Hiện TL đang vào mùa thu hoạch rộ, nhưng ND không vui vì giá giảm mạnh. Ông Nguyễn Văn Sáu - canh tác 6 công TL ở ấp Mỹ An B (xã Mỹ Tịnh An) - than thở: “Hồi đầu năm 2014, thương lái tìm tới tận vườn thu mua TL ruột trắng giá từ 20.000 - 23.000 đồng/kg, TL ruột đỏ giá tới 40.000 đồng/kg.

Thời điểm đó ai bán TL cũng thu lời đậm, thoải mái mua sắm dịp Tết Giáp Ngọ. Vậy mà nay giá TL sụt tới mức không thể ngờ. Hiện TL ruột trắng chỉ còn 2.000 - 4.000 đồng/kg, còn TL ruột đỏ chỉ 3.000 - 4.000 đồng/kg, nhưng bán cũng khó”.

Cùng lo lắng trên, ông Trương Văn Tân - ngụ xã Mỹ Tịnh An - chua chát: “Tôi vừa bán 3 công TL ruột trắng với giá 3.000 đồng/kg, trong khi chi phí sản xuất theo phương pháp xông đèn lên đến 6.000 - 8.000 đồng/kg, tính ra lỗ nặng. Ngoài lỗ về giá, vụ này dịch bệnh đốm trắng xuất hiện tràn lan trên cây TL làm tăng chi phí phòng trị, khiến nông dân thua kép”. Theo UBND xã Mỹ Tịnh An, toàn xã hiện có hơn 447ha TL, đây là “cây kinh tế” chính của địa phương. Vì vậy, TL rớt giá khiến ND mất nguồn thu, các chỉ tiêu kinh tế - xã hội của xã khó hoàn thành.

Thanh long đổ đống xuống đường ở nội ô TP.Cần Thơ bán giá thấp…

Tại Long An tình hình cũng tương tự. Ông Trương Văn Sáng - ở xã An Lục Long, huyện Châu Thành - bộc bạch: “Dân xứ này hàng ngày “ăn ngủ” với TL bởi đây là loại cây rất được kỳ vọng giúp ND đổi đời. Nhà nào cũng dồn hết lực đầu tư cho vườn TL, nay giá giảm mạnh sẽ đẩy hàng loạt hộ vào cảnh khốn khó”.

Toàn tỉnh Long An có hơn 3.000ha TL, tập trung chủ yếu ở huyện Châu Thành - đây cũng là vùng được qui hoạch phát triển lâu dài cây TL. Tuy nhiên, giá giảm hiện nay không chỉ khiến ND thua lỗ mà còn ảnh hưởng đến tâm lý nhiều hộ trong việc đầu tư, chăm sóc TL. Tại TX.Bình Minh (Vĩnh Long) - nơi có những ND phá bỏ vườn nhãn, rau màu để trồng TL - nay tới vụ thu hoạch thì gặp cảnh rớt giá…

Còn nhiều lo toan

Giải thích nguyên nhân bỗng nhiên TL rớt giá thê thảm, ông Võ Chí Thiện - Chủ nhiệm HTX TL Mỹ Tịnh An (Chợ Gạo, Tiền Giang) - cho rằng: “Do các nơi đang vào vụ thu hoạch rộ TL và nhiều loại trái cây khác dẫn tới tình trạng cung vượt cầu.

Lâu nay, khoảng 80% sản lượng TL xuất sang thị trường Trung Quốc, trong khi hiện ở Trung Quốc cũng đang vào vụ thu hoạch TL, cộng với vải thiều từ miền Bắc tràn sang thị trường này khiến TL ĐBSCL bị lép vế. Vấn đề hiện nay là cần mở rộng thị trường xuất khẩu TL sang các nước Đông Nam Á, Trung Đông, Hoa Kỳ… nhằm giảm phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc và tránh tình trạng rớt giá khi vào thu hoạch rộ”.

Cần thấy rằng, khoảng 2 năm nay TL là loại trái cây luôn bán được giá cao. Có lúc TL ruột đỏ giá lên tới 60.000 - 70.000 đồng/kg vẫn không đủ hàng để bán. Sở NNPTNT Long An tính toán, ND trồng TL xông đèn ở huyện Châu Thành thời gian qua thu lời từ 300 - 500 triệu đồng/ha.

Chính từ hiệu quả rõ rệt của cây TL nên Long An đã quyết định nâng diện tích TL từ hơn 3.000ha lên 10.000ha vào năm 2020. Tiền Giang cũng đầu tư quyết liệt để phát triển mạnh vùng TL nổi tiếng của huyện Chợ Gạo. Tại Trà Vinh, Vĩnh Long, Đồng Tháp… - những nơi không có thế mạnh trồng TL - gần đây ND cũng ào ạt mở rộng diện tích.

Trước sự bùng nổ diện tích trồng TL ở ĐBSCL đã khiến không ít người lo ngại về “đầu ra” của loại cây này. Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền Nam trăn trở: Đến nay có khoảng 80% sản lượng TL được xuất sang thị trường Trung Quốc bằng đường tiểu ngạch, trong khi những thị trường khó tính, giá xuất cao như Hoa Kỳ, Nhật Bản, EU… thì số lượng TL xuất vào rất ít bởi nhiều nguyên nhân.

Ngoài ra, phía Trung Quốc cũng đã mở rộng diện tích trồng TL, từ đó cho thấy tính cạnh tranh của trái TL ngày càng gay gắt. Từ những yếu tố trên, các nhà chuyên môn đã cảnh báo ND ĐBSCL cẩn trọng khi trồng TL quá nhiều trong điều kiện thị trường xuất khẩu không ổn định. Nay TL rớt giá, khó tiêu thụ như hồi chuông báo động cho sự phát triển không đồng bộ với nhu cầu.

Theo Giám đốc Sở NNPTNT Long An Lê Minh Đức, dù giá cả có lên xuống nhưng TL là cây trồng rất triển vọng. Quan điểm của tỉnh sẽ tập trung đầu tư tăng năng suất, chất lượng TL, đẩy mạnh trồng theo tiêu chuẩn GlobalGAP, VietGAP để xuất vào những thị trường khó tính, và giảm phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc. UBND tỉnh Trà Vinh cũng cho biết, đã đầu tư hàng tỉ đồng hỗ trợ ND sản xuất TL theo hướng an toàn và gần đây đã có những lô hàng xuất sang Hoa Kỳ - đây được xem là hướng đi bền vững cho cây TL…