Những điều chưa biết về ông Trần Xuân Giá

Những ngày qua, thông tin về việc ông Trần Xuân Giá bị khởi tố đã nhiều lần được đăng tải và sau đó lại bị phủ nhận. Trao đổi với phóng viên báo Giáo dục Việt Nam về những đồn đoán đầy rủi ro này, vị chuyên gia kinh tế hàng đầu của Việt Nam vẫn giữ nguyên nét cười đôn hậu, tựa như ông giáo làng đang dạy chữ cho bầy trẻ nhỏ. Nhưng trong lần trao đổi qua điện thoại cách đây 2 ngày, ông Trần Xuân Giá bỗng trở nên do dự trước câu hỏi của phóng viên và sẽ sàng từ chối: "Mình bận lắm, không còn nhiều thời gian".

Duy có một điều chưa hề thay đổi, các chuyên gia kinh tế đều đánh giá rất cao những đóng góp của ông Trần Xuân Giá khi ông còn là Bộ trưởng Bộ KH&ĐT, đặc biệt là vai trò của ông trong dự thảo luật Doanh nghiệp 2005.

Và mong muốn được gặp ông để có thể trao đổi về những khó khăn, thách thức ông gặp phải thời kỳ còn đương chức thôi thúc chúng tôi tìm đến nhà ông dù trước đó, qua tin nhắn điện thoại, ông đã từ chối gặp trực tiếp.

Sau khi cất công dò hỏi, cuối cùng chúng tôi đã tìm được đến nhà ông. Ngôi nhà là một nửa của căn biệt thự rộng cả nghìn mét vuông, nằm trong khu phố yên ắng có nhiều cây xanh, cũng trở nên nhỏ bé trước những "người hàng xóm" còn có phần nguy nga hơn nhiều lần. Cũng không khó hiểu lắm về ngôi nhà khi ông được đánh giá là một tri thức hàng đầu của Việt Nam về kinh tế, đã từng trải qua những chức vụ quan trọng của Chính phủ và của Ngân hàng ACB.

Căn nhà trong khu phố yên ắng của ông Trần Xuân Giá (Ảnh: Tuấn Nam)

Trời mùa thu lắm mây, ngoài đường ồn ào là thế mà trong khu phố nhỏ, không gian yên tĩnh vẫn bao trùm lên những căn biệt thự, những vỉa hè rêu xanh. Sau khi được một bà lão xách làn đi chợ về chỉ đường cho đến ngôi nhà của ông Giá, chúng tôi có dịp được biết thêm về ông. Theo người hàng xóm này, hàng sáng, ông Giá vẫn dậy sớm đi tập thể dục và rất vui vẻ với mọi người.

Biết chúng tôi là phóng viên, bà niềm nở chia sẻ: “Gặp ai ông cũng tươi cười. Ở đây, dù là ở thành phố, kín cổng cao tường nhưng mọi người đều biết nhau vì đây là khu thưa vắng. Chúng tôi biết ông Giá vì đã quá quen thuộc với hình ảnh của ông ấy trong những lần ông ấy trả lời chất vấn trước Quốc hội. Ngày đầu mới gặp, chúng tôi còn ngạc nhiên nhưng sau đó thì quen dần vì ông Giá rất thân thiện”.

Bà này nói tiếp: “Sáng nay, tôi không gặp ông ấy đi tập thể dục. Đây là sự lạ trong bao nhiều năm nay vì "lịch" của ông Giá, theo tôi biết, là rất chính xác. Mấy ngày hôm nay, cháu tôi đi làm về đều nói chuyện có một số bài báo nói về việc ông ấy bị khởi tố nhưng sau đó đều nói không phải. Tôi chẳng hiểu chuyện gì đang xảy ra với ông ấy cả”.

Đang nói chuyện, một người đàn ông đi xe máy ngang qua chúng tôi và đỗ xe trước cổng nhà ông Giá. Theo bà lão này, người đó chính là lái xe của ông Giá. Cảm ơn bà lão về những chia sẻ về người hàng xóm vui vẻ của bà, chúng tôi tiến đến một chiếc ô tô Lexus bóng loáng vừa được đánh ra khỏi cổng đồng thời suýt xoa tự nghĩ chiếc xe rất xứng với tầm cỡ của một Chủ tịch HĐQT Ngân hàng lớn.

Mở cửa xe, bước xuống là một người đàn ông trạc 40 tuổi. Biết chúng tôi là phóng viên và nghe tên, anh cố lục lại trí nhớ của mình xem trong mấy ngày qua, có phải chính tôi là người đã gửi thư đến cho ông Giá hay không. Khi được hỏi về ông Giá, trên gương mặt anh này không giấu nổi vẻ xúc động. Anh không nói tên mình mà chỉ chia sẻ:

“Anh em tôi lái xe cho ông (ông Trần Xuân Giá – PV) được khoảng 20 năm nay rồi. Nói về cách đối xử với anh em thì tôi chỉ biết nói: ông là người tuyệt vời. Ông rất quan tâm đến đời sống của anh em dù tôi chỉ là người lái xe cho ông”.

Ông Trần Xuân Giá trong lần xuất hiện mới đây với vai trò là Chủ tịch HĐQT ACB (Ảnh: Thanh niên).

Thấy chúng tôi thắc mắc về việc ông Giá sống ngoài Bắc nhưng biển số xe lại đăng ký tại TP. Hồ Chí Minh, anh này vừa vỗ vào chiếc xe đang nổ máy vừa giải thích: “Chiếc xe này không phải của ông mà là của Ngân hàng (ngân hàng ACB - PV) cho ông mượn. Dù ông đã từ nhiệm nhưng ngân hàng vẫn để ông sử dụng chiếc xe này thêm một thời gian”.

Theo người lái xe này, ông Giá là người của công việc. Anh kể: “Ông về hưu rồi những vẫn đi làm cho Ngân hàng ACB. Tôi nghĩ ông đi làm không phải vì tiền mà là vì đam mê với công việc thôi. Hàng sáng, ông bắt đầu đi làm lúc 7h sáng, lịch này đã cố định hàng chục năm nay, chưa từng thay đổi. Tối thì về rất muộn”. Anh này cũng cho biết thêm là mình có nghe đến những thông tin đăng tải việc ông Giá bị khởi tố đã bị gỡ bỏ nhưng không biết sự thể thế nào và nếu chúng tôi muốn biết cụ thể thì phải gặp ông ấy.

Nhưng dù đã nhiều lần, bằng nhiều cách, ông Giá và gia đình vẫn một mực chối từ.

Với những gì đã và đang được nghe về ông Trần Xuân Giá đồng thời xem lại những tin nhắn đầy tình cảm thân thiện của vị Nguyên Bộ trưởng Bộ KH&ĐT được nhiều người kính nể bởi đức và tài này, chúng tôi hiểu ông không muốn tiếp xúc với báo chí.

Về phần mình, chừng đó thông tin là chưa đạt ý định ban đầu nhưng với những thông tin tình cờ có được, chúng tôi thêm hiểu tại sao ông Trần Xuân Giá lại có thể được nhiều người kính nể đến vậy.