Học thuyết quản trị mới

Tựu chung học thuyết quản trị mới là tổng hợp kết nối hai trường phái quản trị chính trên thế giới hiện nay. Đó là trường hợp phái Mỹ lấy hiệu quả là cứu cánh và trường phái Nhật lấy giá trị tinh thần về con người làm cứu cánh. Phải chăng đó là kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Đặt hiệu quả kinh tế là cứu cánh mặc dù đã đem đến một sự phồn thịnh trong một khoảng thời gian nào đó, nhưng tác động tiêu cực về vấn đề con người lãnh đạo, điều hành nói chung đã bộc lộ một cách trầm trọng tạo nên khủng hoảng. Đặt con người làm cứu cánh nhưng nếu đưa tính tự tôn dân tộc lên cao quá cũng làm cản trở tính quyền biến, linh hoạt hài hòa với các nền kinh tế khác.

Đơn giản mà nói, sự tổng hợp có thể tóm tắt như sau: Quản trị đặt con người vào vị trí trung tâm, dựa vào những giá trị cốt lõi, đúng cho tất cả mọi nơi nhưng biết chọn một lộ trình thích ứng để hiệu quả kinh tế từng giai đoạn đều có. Có hiệu quả kinh tế thì sử dụng một phần thích ứng để củng cố, phục vụ giá trị con người. Vòng tròn “con người- hiệu quả kinh tế- con người- hiệu quả kinh tế ...” sẽ tránh được sự điều tiết cực độ về kinh tế như cơn khủng hoảng hiện nay.

Để làm được điều trên, các DN và đặc biệt là các tập đoàn đa quốc gia không thể không xem lại thể chế quyền lực cực đoan như hiện nay.Tính “không dân chủ” phải chăng là yếu tố cấu thành sự sụp đổ giá trị cốt lõi để dẫn đến sự sụp đổ của các tổ chức đó. Nếu thay từ “khoa học” trong câu nói của triết gia Esnest Renan bằng từ “kinh tế” thì hiều được hệ lụy của sự “không dân chủ”: “Kinh tế mà không lương tâm chỉ là một sự sụp đổ của tâm hồn”. Lương tâm là nền tảng của đạo đức để biết đâu là trách nhiệm, tôn trọng là tôn trọng gì. Tính dân chủ vừa là công cụ vừa là hệ quả của lương tâm.

Tính dân chủ được đưa vào đời sống DN như thế nào? Thứ nhất, hội đồng quản trị thực sự đóng vai trò chỉ đạo giám sát ban lãnh đạo điều hành. Các thành viên hội đồng quản trị phải có kinh nghiệm nghề chủ tịch điều hành. Thứ hai, chủ tịch và ban lãnh đạo đều công bố đều đặn, minh bạch đường lối hoạt động ngắn hạn, trung hạn, dài hạn cho toàn thể nhân viên và báo chí, tạo cơ chế “đối thoại” trực tiếp với cộng đồng nhân viên và lắng nghe quan tâm đến “góp ý” của nhân viên. Thứ ba, cộng đồng nhân viên sẽ được tham gia với những cơ chế được ấn định trước để tham mưu cho ban lãnh đạo. Một cơ chế thông thoáng, sáng tạo minh bạch cho toàn thể lãnh đạo cán bộ công nhân viên nhằm đãi ngộ xứng đáng đúng lúc những tài năng cá nhân nhóm đem đến hiệu quả ngắn hạn, trung hạn, dài hạn cho DN.

Với cách lãnh đạo điều hành vừa nêu trên, một cách ngắn gọn cũng cho thấy tính cốt lõi của DN là trách nhiệm, tôn trọng đạo đức đã được thực hiện một cách thực chất.