Việc truy thu trên được thực hiện sau khi Cục thuế truy thu thuế thu nhập cá nhân (TNCN) của một số nghệ sĩ nổi tiếng và được dư luận đồng tình.

Bản danh sách “đen”

Đứng đầu danh sách những “đại gia” vừa bị truy thu là ông T. làm trong lĩnh vực thương mại. Đảm nhận nhiều chức vụ lớn ở nhiều công ty, từ chủ tịch đến thành viên HĐQT nên số thuế TNCN bị truy thu thêm của ông khiến người khác choáng váng: hơn 2,2 tỉ đồng. Đứng thứ hai trong danh sách “đen” cũng là một người tên là T., nhưng hoạt động trong lĩnh vực xây dựng, với số tiền 1,85 tỉ đồng. Kế tiếp là ông N. trong lĩnh vực thương mại với số thuế bị truy thu là 1,45 tỉ đồng. Ông H. kinh doanh bất động sản bị truy thu 1,387 tỉ đồng và bà X. trong lĩnh vực thương mại bị truy thu 1,27 tỉ đồng.

Các cá nhân khác bị truy thu hàng trăm triệu đồng thuế TNCN, gồm: ông T. làm ngành ngân hàng 729 triệu đồng; bà L. trong lĩnh vực thương mại 665 triệu đồng; ông G. kinh doanh may mặc 383 triệu đồng; ông T. hoạt động trong lĩnh vực thương mại 351 triệu đồng; ông H. làm trong ngành xây dựng 262 triệu đồng và cuối cùng là ông T. trong lĩnh vực ngân hàng bị truy thu 244 triệu đồng. Tổng cộng, chỉ 11 cá nhân này mà số tiền Cục Thuế TP.HCM truy thu lên tới 10,8 tỉ đồng.

Cán bộ thuế hướng dẫn kê khai thuế thu nhập cá nhân tại TP.HCM - Ảnh: D.Đ.Minh

Bà Trần Thị Tuyết Hoa, Trưởng phòng Thuế TNCN Cục Thuế TP.HCM, cho biết: “Đa số những trường hợp trên có thu nhập từ 2 nơi trở lên. Ở nơi họ khai giảm trừ gia cảnh thì có thực hiện quyết toán thuế, tuy nhiên họ không đưa vào kê khai và quyết toán thuế đối với những thu nhập từ nơi thứ hai trở lên. Cơ quan thuế đã tiến hành thu thập thông tin, mức chi trả từ các đơn vị khác trong giai đoạn 2009 - 2011. Kết quả cho thấy 11 người này có thu nhập từ nơi khác rất lớn và rơi vào ngưỡng thuế suất cao nhất là 35% theo biểu thuế lũy tiến của luật Thuế TNCN (thu nhập tính thuế mỗi tháng trên 80 triệu đồng áp dụng mức thuế suất 35% - PV). Tuy nhiên, đơn vị chi trả lại chỉ tạm khấu trừ tiền thuế là 10%. Sau khi làm việc với cơ quan thuế, các cá nhân này đã thực hiện nộp thuế vào ngân sách nhà nước”.

Cũng theo bà Hoa, sau vụ này nhiều “đại gia” đã biết và tự giác thực hiện tập hợp thu nhập từ các nơi để kê khai, quyết toán thuế cuối năm. Dù vậy, cũng còn rất nhiều trường hợp chưa biết hoặc biết mà chưa thực hiện nghiêm túc việc kê khai quyết toán thuế nên Cục thuế sẽ tiếp tục rà soát các khoản thu nhập để đảm bảo công bằng trong nghĩa vụ thuế với tất cả mọi người.

Tiếp tục rà soát

Mới đây, việc truy thu thuế của các nghệ sĩ với con số hàng tỉ đồng đã khiến nhiều người kinh ngạc, nhưng so với số thuế của các "đại gia" nói trên vẫn chưa thấm gì. Song điều quan trọng hơn là thực tế này cho thấy còn khá nhiều đối tượng có thu nhập cao ở khắp các lĩnh vực chưa thực hiện nghĩa vụ thuế nghiêm túc. Một cán bộ của Cục Thuế TP.HCM thừa nhận, trường hợp 11 “đại gia” bị thu thêm tiền thuế TNCN nói trên không phải cá biệt. Qua việc kiểm tra một số cá nhân “VIP” có thu nhập ở nhiều công ty trên cả nước, đặc biệt là những vị đảm nhận chức vụ chủ tịch, thành viên HĐQT ở những tập đoàn, tổng công ty, cho thấy thu nhập của họ khá lớn. Thế nhưng, nhiều người chưa đưa những thu nhập này vào quyết toán thuế cuối năm mà cứ thực hiện trừ 10% trên mỗi lần chi trả thu nhập. Sự lập lờ này khiến ngân sách thất thu một khoản rất lớn. “Chúng tôi cũng sẽ tiếp tục thực hiện triển khai mở rộng thu thập thông tin của những cá nhân có thu nhập từ 2 nơi trở lên”, bà Trần Thị Tuyết Hoa khẳng định.

Bàn về vấn đề này, luật sư Trần Xoa, Giám đốc Công ty luật Minh Đăng Quang, nhận xét mặc dù tình hình kinh tế những năm qua có khó khăn nhưng số thu thuế TNCN vẫn tăng lên đều. Điều này chứng tỏ nguồn thu chưa khai thác vẫn còn nhiều. “Đáng lên án là trong khi những người lao động, cán bộ công nhân viên làm việc tại một đơn vị là những “người có tóc” thực hiện nghĩa vụ thuế đầy đủ thì nhiều người có thu nhập rất cao từ 2 nơi trở lên… lại chưa thực hiện tốt nghĩa vụ thuế. Điều này tạo ra sự không công bằng trong việc thực hiện đóng thuế TNCN”, luật sư Trần Xoa bức xúc và cho rằng luật Thuế TNCN đã triển khai từ năm 2009 nhưng với thực tế trên có thể thấy cơ quan thuế vẫn còn "nương tay" khá nhiều. Bởi theo quy định, sau thời điểm quyết toán thuế TNCN (thời hạn cuối là ngày 31.3 hằng năm), cơ quan thuế phát hiện các khoản thu nhập có phát sinh thì sẽ yêu cầu bổ sung; trong trường hợp liên lạc nhiều lần mà cá nhân không hợp tác thì công khai tên trên các phương tiện thông tin đại chúng và chuyển công an khởi tố theo quy định... nhưng thực tế vẫn rất nhiều cá nhân “lọt sổ” tiền thuế.