Cứu tinh của Zynga

Ông Don Mattrick, Tổng Giám đốc mới của nhà sản xuất game Zynga.

Zynga từng nổi tiếng với các game như Farmville (trò chơi nông trại), nhưng giờ công ty này đã rơi vào tình thế cực kỳ khó khăn. Doanh thu của Zynga sụt giảm mạnh khi những sản phẩm được tung ra gần đây đã không cho kết quả như mong đợi. Kết quả là hồi tháng 6, Công ty đã phải sa thải 18% lao động và đóng cửa các văn phòng ở New York và Los Angeles. Cổ phiếu của Zynga đã giảm khoảng 40% so với cách đây 1 năm.

Với việc chọn Mattrick, người có nhiều chiến tích trong việc làm sống lại những doanh nghiệp gặp khó khăn, Zynga tin rằng Công ty có cơ hội hồi sinh. Các chuyên gia phân tích cũng có chung suy nghĩ như vậy. “Mattrick xưa nay thích nhảy vào những công ty đang gặp nhiều thách thức”, Van Baker, Phó Chủ tịch phụ trách mảng di động tại công ty nghiên cứu thị trường Mỹ Gartner, nhận xét.

Trong 2 thập kỷ qua, Mattrick là người chơi chính trong việc tạo ra các xu hướng lớn trong ngành game. Khi chỉ là một cậu bé mười mấy tuổi đầu ở British Columbia, ông đã bắt đầu sản xuất game cho máy tính cá nhân, sau đó thành lập công ty rồi bán cho Electronic Arts (EA) với giá 10 triệu USD. Ông về làm cho EA và sản xuất các game nổi tiếng như The Sims và FIFA.

Tuy nhiên, thành tích đáng nể nhất của Mattrick là vực dậy bộ phận Giải trí Tương tác của Microsoft. Năm 2007, Mattrick rời EA, đầu quân cho Microsoft. Năm đó, mảng Xbox làm ăn không có lời. Đó cũng là năm những lỗi về phần cứng đã khiến cho 24% trong tổng số máy chơi game Xbox 360 không hoạt động được, buộc Microsoft phải ghi giảm 1,15 tỉ USD khỏi lợi nhuận trong quý kết thúc cuối tháng 6.2007 do phải kéo dài thời hạn bảo hành và hoàn lại tiền cho những người mua hàng bị lỗi.

Trước tình hình này, Mattrick đã nhanh chóng vạch ra kế hoạch 3 năm nhằm đưa bộ phận Giải trí Tương tác lội ngược dòng và ông đã thành công. Ông cũng tuyển dụng được nhân tài và đầu tư vào các công nghệ cải tiến. Một trong số đó là thiết bị điều khiển cảm ứng Microsoft Kinect dành cho máy chơi game Xbox 360, giúp người chơi không phải sử dụng bất kỳ bộ điều khiển hay phụ kiện nào khác. Thiết bị Kinect đã giúp tăng mạnh doanh số bán của máy chơi game Xbox. Một số nhà điều hành cấp cao tại Microsoft nhận xét, nếu không có Mattrick, Kinect đã không tồn tại.

Dennis Durkin, nguyên Giám đốc Hoạt động (COO) và Giám đốc Tài chính bộ phận Giải trí Tương tác của Microsoft, cho rằng Mattrick là người có công lớn trong việc tạo ra những thay đổi tích cực cho bộ phận. “Mattrick là người có tầm nhìn. Nhiều người có thể nhìn thấy xu hướng, nhưng Don không chỉ có vậy. Ông còn lập ra được một đội ngũ có thể thực hiện được tầm nhìn đó, xu hướng đó. Chính khả năng này của ông đã giúp hồi sinh bộ phận của chúng tôi”, Durkin nhận xét.

Kinect đến nay vẫn là một câu chuyện thành công. Thiết bị này vẫn được bán chạy nhất. Số thiết bị Kinect bán ra đã lên tới 24 triệu chiếc tính đến tháng 2.2013.

Theo Baker, thuộc Gartner, mặc cho Mattrick đã tạo ra thành công lớn tại bộ phận Giải trí Tương tác của Microsoft, nhưng dù gì, mảng Xbox cũng chỉ được xem là một nhánh phụ trong tập đoàn phần mềm này. Vì thế, thông tin Mattrick rời khỏi Microsoft cũng là điều được dự đoán.

Baker cho rằng, vai trò mới tại Zynga sẽ cho Mattrick cơ hội thỏa sức vẫy vùng ở một công ty lớn với lĩnh vực cốt lõi là game - sở trường của ông. Và chắc chắn một điều rằng, tại công ty này, ông sẽ không còn là người trong hậu trường nữa mà sẽ luôn được chú ý.

Tuy nhiên, sứ mệnh vực dậy Zynga của Mattrick sẽ không dễ dàng. Zynga từng leo lên đỉnh cao danh vọng với các trò chơi nổi tiếng như Farmville. Nhưng những trò chơi này phần lớn sống dựa vào Facebook, mạng xã hội lớn nhất thế giới. Vì thế, khi thị hiếu của người chơi thay đổi, vị thế của Zynga cũng lâm nguy.

Thực vậy, bức tranh của ngành game đã thay đổi một cách ngoạn mục. Ngày càng có nhiều người chơi game trên thiết bị di động hơn là trên Facebook. Zynga đã và đang nỗ lực chuyển sang phát triển game dành cho thiết bị di động nhưng sự chuyển giao này rất vất vả. Trong một thông báo cáo chí tung ra vào đầu tháng 6.2013, Zynga cho biết: “Farmville vẫn còn ăn nên làm ra. Nhưng các trò chơi khác khá bết bát”.

Không những vậy, chi phí sản xuất trò chơi tiếp tục tăng cao trong khi cạnh tranh ngày càng gay gắt. Hãy làm một phép so sánh giữa Zynga với Supercell, nhà sản xuất game Clash of Clans. Trong quý I/2013, Supercell (Phần Lan) đã thu được 104 triệu USD lợi nhuận trên doanh thu 179 triệu USD trong quý I/2013. Supercell tạo ra mức lợi nhuận này với chỉ 100 nhân viên. Trong khi đó, Zynga có tới khoảng 2.400 nhân viên nhưng chỉ tạo ra 4 triệu USD lợi nhuận trong tổng doanh thu 264 triệu USD trong cùng thời gian trên. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả hoạt động trong bối cảnh Zynga đang trong giai đoạn chuyển mình sang lĩnh vực di động là một thách thức lớn đối với Mattrick.

Hiện tại, Mattrick có một thuận lợi. Đó là ông đang nắm trong tay OMGPOP, công ty Zynga đã mua lại vào đầu năm ngoái với giá 200 triệu USD. OMGPOP là nhà sản xuất Draw Something, một trò chơi dành cho điện thoại thông minh đã được người chơi chú ý. Theo Baker, Mattrick có thể dùng thế mạnh ở OMGPOP để làm điều tương tự như ở Xbox.

Nhưng liệu một chuyên gia về phần mềm và phần cứng game như Mattrick có thể làm tốt ở lĩnh vực trò chơi cho thiết bị di động, một lĩnh vực game khác với sở trường của ông? Và một câu hỏi quan trọng khác là Mark Pincus, một cổ đông chính và cũng là nhà sáng lập Zynga, có cho Mattrick đủ thực quyền để làm những gì cần làm?

Trong thư gửi nhân viên của Zynga, Mattrick viết: “Zynga là một ngành kinh doanh lớn nhưng chưa phát huy hết tiềm năng của nó”. Liệu Mattrick có phát huy được tiềm năng của Zynga và hồi sinh nhà sản xuất game này hay đây sẽ là trận chiến đầu tiên ông sẽ bị đánh bại.