Bi hài chuyện bán doanh nghiệp

Ông Phạm Văn Thưởng, nguyên Giám đốc Công ty cổ phần kinh doanh kim khí Hải Phòng đang phải hoàn tất các thủ tục bàn giao tài sản cho chủ mới. "Giờ tôi chỉ làm thuê thôi. Ngày 28/9 tới sẽ bàn giao cho công ty mới là xong", ông Thưởng nói với giọng không ra vui, cũng chẳng ra buồn.

Theo ông Thưởng, ông và các cổ đông khác đã bán xong 97,48% cổ phần (tương đương 2,277 triệu cổ phiếu) cho Công ty cổ phần tư vấn và đầu tư Trường Sa (trụ sở tại TP HCM) do ông Ngô Quốc Hùng (giám đốc) làm đại diện. Quyền điều hành công ty cũng được chuyển giao cho Công ty Trường Sa, do ông Ngô Quốc Hùng làm Chủ tịch hội đồng quản trị và người đại diện theo pháp luật của ông tại công ty Kim khí Hải Phòng.

Doanh nghiệp đã bán, nhưng tới nay cổ đông vẫn chưa nhận được tiền. Ảnh minh họa: Duy Thính

Theo tìm hiểu, từ năm 2009, công ty Kim khí Hải Phòng đã bị mất cân đối tài chính nghiêm trọng do vạy nợ nhiều ngân hàng. Trong đó, chủ yếu vay đầu tư dự án nhà máy vôi tại Thanh Hóa, trị giá 110 tỷ đồng. Do sử dụng vốn ngắn hạn đầu tư dài hạn, nên công ty ngày càng sa lầy, không có khả năng trả nợ. Tuy thế, lãnh đạo công ty vẫn báo cáo với Đại hội cổ đông thường niên năm 2010 rằng "kinh doanh có lãi". Kỳ thực, khoản lãi này có được từ việc bán tài sản cố định là một khu đất mặt phố trị giá 6,6 tỷ đồng.

Tính đến tháng 8/2012, tổng nợ gốc (chưa kể lãi vay) của Công ty Kim khí Hải Phòng tại 3 tổ chức tín dụng là 86,5 tỷ đồng (đã quá hạn từ lâu). Cụ thể, dư nợ 39 tỷ đồng tại Tổng Công ty cổ phần tài chính dầu khí (PVFC) chi nhánh Nam Định, 43 tỷ đồng tại chi nhánh Vietcombank Hải Phòng và 3 tỷ đồng tại ngân hàng ACB. Ngoài ra, ông Thưởng còn huy động vốn lãi suất cao, từ 6 đến 6,6% mỗi tháng, lên tới 13 tỷ đồng mà không thông báo qua Hội đồng quản trị.

"Trong lúc kẹt vốn, các khoản nợ đến hạn nên tôi phải vay nóng của cổ đông, vay ngoài để trả ngân hàng trước. Thậm chí, nhà cửa của mình cũng đem thế chấp hết. Sau đó, ngân hàng lại siết chặt tín dụng nên không đảo nợ được nữa", ông Thưởng lý giải, trong lúc khó khăn, vì sự tồn tại của doanh nghiệp nên ông và nhiều giám đốc khác cũng phải "đảo nợ" như thế. Ông Thưởng còn phải bán tài sản là Kho 52 Sở Dầu (Hải Phòng) được 34 tỷ đồng để trả nợ ngân hàng và những khoản vay "nóng".

Trước nguy cơ phá sản, ông Thưởng đã "mời" Công ty Trường Sa tham gia tái cấu trúc tài chính và được các cổ đồng đồng tình. Sau đó, Công ty Trường Sa tiếp tục đưa ra hai phương án tái cấu trúc doanh nghiệp: một là bán tài sản để trả nợ, hai là Trường Sa sẽ tái cấu trúc dự án nhà máy vôi tại Thanh Hóa, nhưng phải trả công cho họ 25% cổ phần. Ông Thưởng đã đồng ý phương án này, nhưng cổ đông thì phản đối quyết liệt, cho rằng "tái cấu trúc chỉ là cái cớ để Hội đồng quản trị bán công ty, rũ bỏ trách nhiệm và đẩy người lao động ra đường".

Sau một thời gian thương lượng, ông Thưởng và 8 cổ đông lớn đã đồng ý bán 97,48% cổ phần cho Công ty Trường Sa, trị giá 16,8 tỷ đồng (giá thỏa thuận). Tuy nhiên, theo phản ánh của cổ đông, dù đã thay đổi Đăng ký kinh doanh mới từ ngày 4/10/2011 và bàn giao quyền điều hành công ty, nhưng đến giờ Công ty Trường Sa vẫn chưa thanh toán tiền cho cổ đông.

"Công ty Trường Sa không mất đồng nào mà đã thâu tóm được công ty, sử dụng xe ôtô, lấy tiền của công ty tiêu xài,...Họ nói là tham gia tái cấu trúc nhưng cho đến giờ, Công ty Kim khí Hải Phòng không có hoạt động gì. Chỉ có nguồn thu từ cho thuê mặt bằng để trả lương cho nhân viên hành chính, điện nước. Tất cả công nhân không có lương...Chúng tôi đã kêu cứu nhiều ban ngành thành phố, nhưng không có kết quả gì", một cổ đông bức xúc nói.

Theo ông Thưởng, trước đây khi đề nghị mua hết cổ phần, phía Công ty Trường Sa cam kết sẽ hỗ trợ tài chính để trả nợ, cam kết mua nguyên trạng doanh nghiệp (gồm cả khối nợ 86,5 tỷ đồng và lãi phát sinh). "Nhưng về cam kết bàn giao nợ, họ chỉ nói mồm thôi. Từ tháng 4/2012 đến giờ, họ chưa có động thái gì về việc xử lý nợ, cũng không bàn bạc với chúng tôi nữa", ông Thưởng nói. Trong khi đó, hiện nay cả 3 chủ nợ đã khởi kiện Công ty Kim khí Hải Phòng ra tòa, đòi phát mại tài sản.

"Lúc đầu, ý định của tôi là tái cơ cấu công ty này. Sau khi ổn định lại, Công ty Vôi (100% vốn hóa của Công ty Kim khí Hải Phòng) sẽ mua lại cổ phần công ty. Nhưng từ khi vào đây, phía Công ty Trường Sa cử người giữ 2 ghế trong Hội đồng quản trị mà không có thay đổi gì cả. Vì bán đứt công ty rồi nên giờ quyền tái cấu trúc là của họ", ông Thưởng chia sẻ.

Trao đổi với phóng viên, ông Ngô Quốc Hùng, giám đốc Công ty Trường Sa cho biết: "Chúng tôi cam kết khi nào nhận bàn giao đầy đủ tài sản, tôi mới trả tiền mua cổ phần. Thời hạn thanh toán là trong vòng 3 tháng, tính từ thời điểm bàn giao tài sản. Vì tôi phải khai thác các tài sản đó để có tiền xử lý nợ với nhiều ngân hàng. Giờ chưa đến thời hạn, nên chưa trả". Ông Hùng cho rằng, vì các thành viên hội đồng quản trị cũ của Công ty Kim khí Hải Phòng bàn giao tài sản chậm nên ông chưa thể trả tiền mua cổ phần.

Về cam kết tái cơ cấu công ty và rót vốn, ông Hùng cho hay: "Tôi đang xử lý. Vì bản thân công ty này dính đến nhiều khoản nợ khác nhau. Hồ sơ kiện công ty cũng nhiều, khá phức tạp. Mỗi chủ nợ có quan điểm đòi nợ khác nhau. Khi nào hai bên thống nhất được, lúc đó chúng tôi mới xử lý tiền để phục hồi lại".

Tại Hải Phòng, ông Ngô Quốc Hùng cũng mua lại 18% cổ phần của một số cổ đông Công ty công nghiệp tàu thủy Shinec, thuộc Vinashin. Sau đó, ông Nguyễn Văn Quang, một thành viên khác của Công ty Trường Sa, đã trở thành Tổng giám đốc Công ty Cổ phần công nghiệp tàu thủy Shinec. Còn ông Phạm Hồng Điệp, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc công ty này thì phải về nhà "ngồi chơi xơi nước".