Minh bạch trong việc thu hồi đất

Theo tìm hiểu của chúng tôi, năm 2003, UBND thành phố Hồ Chí Minh ra quyết định số 3453 để thu hồi gần 109 ha đất của hai phường Linh Xuân và Linh Trung, quận Thủ Ðức để thực hiện dự án di chuyển Trường đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh ra khỏi nội thành. Tuy nhiên, trong quyết định này chỉ nói giao cho Trường đại học Quốc gia 96 ha đất, 13 ha đất còn lại bị bỏ sót. Ðến năm 2006, TP Hồ Chí Minh bổ sung thiếu sót này bằng việc ban hành thêm Quyết định số 2725 để thu hồi nốt 13ha đất còn lại trong tổng số 109ha đất bị thu hồi, nhưng không phải giao cho Trường đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh mà là giao cho UBND quận Thủ Ðức để quận Thủ Ðức thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng và quản lý khu đất không để lấn chiếm xây dựng trái phép cho đến khi thành phố thực hiện dự án mở rộng đủ lộ giới xa lộ Hà Nội và đường Trường Sơn (gọi chung là dự án mở rộng quốc lộ 1). Dựa vào hai văn bản nêu trên, UBND quận Thủ Ðức đã ban hành các quyết định thu hồi đất đến từng hộ dân. Mọi bức xúc và khiếu nại của dân cũng bắt đầu từ đây. Bởi, Quyết định số 3453 nói là thu hồi để phục vụ dự án di dời Ðại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh nhưng Quyết định số 2725 bổ sung Quyết định 3453 lại thu hồi để phục vụ dự án mở rộng quốc lộ 1.

Ông Bùi Việt, một hộ dân thuộc diện phải thu hồi đất cho biết, người dân bức xúc nhất là, nếu UBND quận Thủ Ðức căn cứ vào Quyết định số 2725 thu hồi đất của dân để thực hiện dự án mở rộng quốc lộ 1, thì quận phải công bố công khai cho dân biết những cơ sở pháp lý về dự án Mở rộng quốc lộ 1 như: kế hoạch sử dụng đất chi tiết 1/500 trên diện tích 13ha đất do cơ quan tổ chức nào thẩm định, ai phê duyệt, ai ký duyệt, ngày tháng năm nào; quyết định phê duyệt dự án đầu tư, tên dự án là gì, từ nguồn vốn nào, thời gian thi công, thời gian hoàn thành... Tuy nhiên dù dân đã yêu cầu nhiều lần, nhưng quận không thực hiện được việc này mà cứ "đá" trách nhiệm cho các cấp cao hơn.

Theo ghi nhận của chúng tôi tại buổi họp giữa Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng quận Thủ Ðức và người dân tại UBND phường Linh Trung ngày 26-4 vừa qua, khi người dân yêu cầu Ban Bồi thường công bố những nội dung nêu trên, thì đại diện Ban Bồi thường cũng từ chối trả lời và hứa trả lời trong một dịp khác.

Không chỉ có UBND quận Thủ Ðức, ngay cả Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hồ Chí Minh khi trả lời khiếu nại về tính pháp lý của dự án mở rộng quốc lộ 1 cũng chỉ dẫn ra được những quyết định như : quyết định giao đất cho Trường đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh, quyết định giao đất cho UBND quận Thủ Ðức... còn những thắc mắc khác của dân, Sở khẳng định: không thuộc thẩm quyền của Sở Tài nguyên và Môi trường.

Trong quá trình tìm hiểu vụ việc, lắng nghe ý kiến, tâm tư nguyện vọng của các hộ dân bị thu hồi đất, số đông người dân đều đồng tình và sẵn sàng giao đất cho nhà nước để thực hiện dự án. Nhưng điều họ cần là sự minh bạch, cơ sở pháp lý rõ ràng khi ban hành các quyết định thu hồi đất. Nếu chỉ dựa vào hai Quyết định số 3453 và số 2725 để thu hồi đất mà dân đang sinh sống ổn định từ lâu đời thì làm sao người dân chấp nhận?

Những băn khoăn cũng như yêu cầu của người dân là chính đáng, phù hợp luật pháp. Lãnh đạo UBND thành phố Hồ Chí Minh, UBND quận Thủ Ðức nên tổ chức đối thoại công khai với người dân, công bố toàn bộ những hồ sơ pháp lý của việc thu hồi 13 ha đất, thu hồi để làm gì? Cho dự án nào? Chủ đầu tư dự án?... để người dân hiểu và hợp tác cùng chính quyền vì sự phát triển chung và tránh khiếu kiện kéo dài.