“Chặt khúc” danh thắng để kinh doanh: “Vành móng ngựa” trên đỉnh Hòn Chồng

Ngay từ xa xưa, Hòn Chồng được ca ngợi là danh thắng hữu tình bên bờ biển Nha Trang. Dưới góc nhìn của những người làm công tác nghiên cứu và quản lý di tích, danh lam thắng cảnh, Hòn Chồng - Hòn Đỏ là danh thắng trong lòng di sản, bởi ngay từ năm 1998, quần thể này được Bộ VHTT chính thức xếp hạng.

Đến năm năm 2003, sau khi Nha Trang gia nhập CLB Vịnh biển đẹp nhất thế giới, chính quyền thành phố tiếp tục làm hồ sơ đề nghị và được Bộ VHTT công nhận vịnh Nha Trang là di sản danh thắng quốc gia.

Theo phân tích của cơ quan quản lý di tích thuộc Sở VHTTDL tỉnh Khánh Hòa, Hòn Chồng là một trong những điểm đến hấp dẫn, luôn luôn xuất hiện trong lịch trình city tour của tất cả các Cty lữ hành khi giới thiệu du lịch Nha Trang - Khánh Hòa. Không thể thống kê hết số lượng khách tham quan Hòn Chồng trong những năm qua, song đại đa số du khách đến Nha Trang không bỏ qua danh thắng này.

Ông Nguyễn Văn Thích - Phó GĐ Trung tâm Quản lý di tích và danh lam thắng cảnh tỉnh Khánh Hòa - cho hay: “Chỉ riêng năm 2014 có 150.000 lượt khách tham quan với doanh thu từ bán vé là hơn 3 tỉ đồng”.

“Trên đã duyệt, dưới phải chấp hành”

Để những giá trị tinh thần có thể biến thành nguồn lợi, 2 thập niên gần đây, các cấp lãnh đạo chính quyền địa phương của Khánh Hòa chủ động tổ chức quảng bá du lịch kết hợp với chỉnh trang đô thị, nhằm phát triển KTXH theo hướng hiện đại hóa. Năm 2005, nhân sự kiện Festival biển và hội nghị toàn thể CLB các vịnh biển thế giới diễn ra tại Nha Trang, UBND tỉnh Khánh Hòa quyết định đầu tư xây dựng Hội quán vịnh Nha Trang trong khuôn viên danh thắng Hòn Chồng - Hòn Đỏ. Bấy giờ, những người thiết kế, thi công hội quán dù cố gắng né tránh sự va đập quá thô bạo đối với thiên nhiên bằng giải pháp phục dựng, sắp xếp lại 7-8 ngôi nhà cổ để hình thành quần thể kiến trúc mới, nhưng người dân Nha Trang cũng như du khách đều lấy làm tiếc, bởi lẽ không gian danh thắng đã biến dạng.

Đến năm 2014, lãnh đạo UBND tỉnh Khánh Hòa lại cho phép Viện Nghiên cứu và ứng dụng công nghệ Nha Trang triển khai dự án xây dựng Trung tâm Nghiên cứu tiên tiến và sáng tạo trên đỉnh đồi Hòn Chồng, đối diện Hội quán Vịnh Nha Trang. Công trình có tổng mức đầu tư 57 tỉ đồng, tọa lạc trên khu đất rộng 0,55ha ở đỉnh Hòn Chồng, khởi công ngày 15.7.2014, dự kiến tháng 8.2016 sẽ khánh thành đưa vào hoạt động và hiện đang trong giai đoạn hoàn thiện. Theo thiết kế, công trình gồm một tòa nhà mái bằng, dẫu chỉ 2,5 tầng song tọa lạc ở vị trí cao nhất của danh thắng nên nhìn từ xa đến gần cũng như nhìn từ gần đến xa, khối bêtông cốt thép đều tựa như vành móng ngựa không chỉ quây kín quần thể kiến trúc nhà cổ - Hội quán vịnh Nha Trang, khiến cho Hòn Chồng càng trở nên nhỏ bé đến vô hồn, mà còn che chắn tầm nhìn trên tuyến đường chạy dọc bờ biển.

Liên quan đến trách nhiệm quản lý danh thắng Hòn Chồng - Hòn Đỏ, Giám đốc Sở VHTTDL tỉnh Khánh Hòa Trường Đăng Tuyến cho hay, chủ đầu tư làm việc trực tiếp với UBND tỉnh và Bộ VHTTDL, không thông qua cơ quan quản lý di tích và danh lam thắng cảnh của địa phương. “Suy cho cùng, một khi cấp trên đã duyệt, thì cấp dưới phải chấp hành” - ông Tuyến nói.