Một cách gọi hết sức “lạ kỳ” nhưng hoàn toàn có thật, lần đầu tiên xuất hiện rầm rộ tại TPHCM. Nhận xét về loại nhà này, lãnh đạo một huyện gọi đó là “nhà ổ chuột kiểu mới”!
“An toàn hơn mua giấy tay”
Trở lại xã Vĩnh Lộc B (huyện Bình Chánh), ở đây không chỉ có tình trạng xây nhà không phép mà kiểu “nhà ba chung” (NBC) cũng bùng phát. Ngay sau lưng UBND xã, một khu NBC đang được hình thành. Bảng niêm yết công trình dán ở mặt đường, ngay dãy nhà xây dang dở: “Chủ công trình, ông Lại Văn Học, ấp 6, Vĩnh Lộc B”.
Nếu lấy tiêu chí mỗi nóc nhà là một căn nhà thì dãy mặt tiền đường có 4 căn nhà sát nhau. Lối đi vào, bên tay trái có 3 căn, phía sau còn một dãy nhà nữa. Tất cả xây thành cụm, một trệt và một lầu, nhìn từ ngoài trông căn nhà ngắn, nhỏ, có lối đi chung. Một chủ quán nước sát bên, có đặt tấm bảng “chuyên môi giới nhà đất”, cho biết khuôn viên khu đất chừng 1.000m², ước có gần 10 căn nhà.
Hiện tại công trình bị đình chỉ vì có một số hạng mục sai phép. Thường những căn NBC có diện tích khuôn viên đất trên dưới 40m², giá bán 1,2 tỷ đồng. Tất cả những người mua nhà diện này sẽ có chung một giấy chủ quyền, chung một giấy phép xây dựng và chung một số nhà; bởi vì diện tích nhỏ nên tách riêng ra sẽ không đủ tiêu chuẩn theo quy định, việc xây dựng này là “lách luật”.
Một khu nhà ba chung tại xã Nhơn Đức, huyện Nhà Bè Ảnh: Cao Minh
Ví dụ từ giấy phép xây dựng NBC của ông Lê Hoạt, do Phòng Quản lý đô thị huyện Bình Chánh cấp ngày 11-4-2012. Trước đó một tháng, khu đất này được UBND huyện Bình Chánh ra quyết định chấp thuận cho phép “được chuyển mục đích sử dụng đất để xây dựng nhà ở riêng lẻ”.
Theo đó, diện tích lô đất là 999m², mật độ xây dựng 39,38% với diện tích sàn là 780m², xây thành 2 căn nhà. Nhà thứ nhất, xây 2 tầng diện tích 9,3m x 28m; nhà thứ hai cũng cho phép xây tương tự nhưng diện tích lớn hơn: 12m x 10m. Thế nhưng, chủ nhân đã xây lên và chia thành 7 căn nhà, mỗi căn có diện tích 4m x 10,5m hoặc 4m x 9,3m, chung vách, chung móng... Phần đất dôi ra làm cây xanh, đường nội bộ sân… Toàn bộ 7 căn nhà có chung một giấy chủ quyền, chung một giấy phép xây dựng và chung… luôn số nhà.
Thống kê mới nhất, tại xã Vĩnh Lộc B có 22 trường hợp xây NBC, số lượng lên đến vài trăm căn. Ông Huỳnh Văn Hồng, cán bộ địa chính xã Vĩnh Lộc B, cho biết những khu NBC thường có diện tích 1.000m² đất trở lại, bởi cá nhân không thể đứng tên xin diện tích lớn hơn. Có trường hợp nhằm né quy định, khu đất vượt hạn mức thì xin từ hai đến ba giấy phép xây dựng. “Việc xây dựng như thế nào là theo giấy phép, chỉ phạt khi họ xây lố lộ giới, ăn vào đất công viên… Còn bên trong tách ra nhà to nhỏ tùy ý, mình không động vào được”, ông Hồng nói.
NBC sẽ được chủ đất kéo điện, nước. Riêng về giấy chủ quyền, sổ chung toàn khu đất sẽ do chủ đất giữ, còn người mua nhà sẽ được thừa phát lại xác nhận hiện trạng rồi công chứng. “NBC chỉ tạm trú, không đủ tiêu chuẩn để nhập hộ khẩu, nhưng được chứng thực, xem ra an toàn hơn mua giấy tay”, ông Hồng so sánh.
Tìm đường lách luật
Không có lời nào để miêu tả chính xác khi chúng tôi lội vào một khu nhà NBC ở xã Nhơn Đức (huyện Nhà Bè), từ con hẻm 1491 trên đường Lê Văn Lương (theo sổ bộ quản lý của Nhà nước là hẻm 1465), đi vào 100m sẽ thấy ngay một dãy nhà phố một trệt, một lầu hoành tráng. Đường chính rộng khoảng 4m, tráng bê tông, từ đây có các hẻm xương cá hai bên, mỗi hẻm dài khoảng 30m, chiều rộng chừng 2m, cũng trải bê tông.
Hẻm đi tới đâu nhà xây tới đó. Nhìn từ xa trông giống như một khu dân cư mới đang hình thành. Nhưng chưa dừng lại đó, khu đất ruộng sình lầy phía Đông đang tiếp tục thổi cát san lấp, hiện có một dãy nhà đang xây dựng dang dở.
Các căn nhà có mặt tiền giống hệt nhau, chớp mái hình mũi tên nhọn hoắc; chỉ trừ vài căn nhà ở ngã tư xây theo kiểu khác, mái bằng. Dọc hai bên đường đi thỉnh thoảng có đặt ghế đá, trên đó ghi số điện thoại và tên người để liên lạc. Một tấm bảng ghi rõ diện tích đất của các loại căn nhà, đều có bề ngang dưới 4m, chiều dài tối đa là 13,5m. Căn nhỏ nhất (gần 29m²) giá bán 710 triệu đồng, căn lớn nhất (gần 45m²) giá bán 1,38 tỷ đồng. Tại hẻm 1508 đối diện chếch bên kia đường Lê Văn Lương, những khu NBC cũng xây dựng hoành tráng không kém. Ông Huỳnh Văn Liều, tổ trưởng ấp 2, xã Nhơn Đức, ước tính mỗi bên có khoảng 300 căn NBC!
Cô Hoa, chủ nhân một căn NBC có diện tích đất 3m x 13m, cho biết căn nhà có kết cấu một trệt và lầu đúc giả, mua từ giữa năm 2014, giá 700 triệu đồng, giấy chủ quyền chung với 2 hộ khác. Để hợp thức hóa, chủ đất sẽ đưa tất cả 3 chủ nhà lên Văn phòng công chứng Phú Mỹ Hưng (quận 7) để làm “văn bản thỏa thuận”.
Nội dung không ghi diện tích căn nhà cụ thể mà nêu: “Tỷ lệ góp tiền để được nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất, hai chủ nhà đầu tiên mỗi người góp 33,33% giá trị chuyển nhượng; hộ cuối cùng góp 33,34%”.
Từ căn cứ này sẽ ra hợp đồng công chứng. Cuối cùng, giá trị pháp lý là giấy chủ quyền, mỗi người giữ một sổ, trên đó ghi đầy đủ tên của 3 chủ nhà, số nhà chung, đặc biệt ghi diện tích đất tổng cộng của thửa đất NBC chứ không ghi diện tích đất chi tiết của từng căn nhà.
Đương nhiên, vì giấy chủ quyền chung nên tất cả các thủ tục pháp lý liên quan đến NBC, mỗi khi bán, cho… đều kéo đủ 3 chủ nhà ra công chứng mới làm thủ tục được! Mặc dù các chủ nhà khi chúng tôi gặp đều quả quyết rằng nếu có giao dịch thì sẵn sàng đi với nhau để làm thủ tục, tuy nhiên một quan chức huyện Nhà Bè cung cấp thông tin: “Đã xảy ra một trường hợp tranh chấp, giằng co rồi kéo nhau ra tòa, mới xử xong”.
Đó là phần nhà, còn chuyện sinh sống thì khá phức tạp. Đầu tiên, biết số nhà nhưng tìm cho ra lại là chuyện khác. Để vào khu NBC này có hai địa chỉ, một địa chỉ thuận lợi nhất, có tấm bảng ghi rõ hẳn hoi cắm đầu hẻm là “hẻm 1491” nhưng trên giấy tờ lại ghi là hẻm 1465.
Chưa hết, chỉ ngần ấy nóc nhà nhưng có nhiều số nhà “xẹt” dài lê thê, ví dụ về một căn NBC đang có người ở được ghi địa chỉ: 1465/44/11/5/4. Tuy là khu dân cư mới xây, nhưng không phải hiện đại nên dây điện kéo chằng chịt phía trước nhà. Một người dân còn bức xúc, ở đông đúc nhưng không có sân chơi cho trẻ em; lúc đầu thấy có công viên hẳn hoi, nhưng bây giờ lại thành… nhà ở.
Nước ngập là nỗi lo nhất của người dân sinh sống nơi đây. Khi triều cường lên, các dãy NBC không thể đi lại vì nước ngập sâu. Bà Thủy, có NBC với 4 nhà khác, vẫn còn hãi hùng khi kể lại một đợt triều cường trước Tết âm lịch: “Nước triều cường lên, ngập hết nhà. Đang lui cui dọn đồ lên cao, tự dưng thấy ngứa ngứa dưới chân, tôi dỡ chân lên xem thì rụng rời hết tay chân, con đỉa!”.
Theo ông Huỳnh Văn Liều, khi triều cường lên cao gây ngập toàn bộ khu vực, ngoài đường chính Lê Văn Lương, chân cầu Long Kiển ngập hơn nửa mét, ngập lâu mà rút cũng lâu, gây tê liệt giao thông, làm tắt máy toàn bộ các phương tiện đi lại như xe gắn máy, kể cả ô tô. Không chỉ có vậy, “hẻm 1508 phức tạp hơn, có tệ nạn ma túy”, ông Liều cho biết.
Nguyễn Khoa - Lương Thiện (SGGP)
Đăng ký kênh
Youtube CafeLand để theo dõi các video Thị Trường mới nhất!Mọi ý kiến đóng góp cũng như thắc mắc liên quan đến thị trường bất động sản xin gửi về địa chỉ email: [email protected]; Đường dây nóng: 0942.825.711.
Chia sẻ bài viết
Góp ý
